Muristek
Zeynep Tuba Kesimli
-Yetişkinler kendilerine iyi bir eserle tanışma, edebi zevk alma gibi sebeplerle kitap seçiyor ancak söz konusu çocuklar olduğunda beklentilerini artırabiliyor, çocuk kitaplarına farklı misyonlar yükleyebiliyorlar. Bu konuda ne düşünüyorsunuz?
Üç çocuk annesi biri olarak yetişkinlerin kaygı ve beklentilerini tabii ki anlıyorum. Söz konusu henüz hayatın başında, tecrübe ve sahih algıdan uzak olan çocuklarımız, gençlerimiz olunca onları her çeşit sakıncalı uyarandan koruma ve daima iyi ve güzel olana yönlendirme ideali hepimizde ağır basıyor. Bu doğru bir yaklaşım olsa da beklenti ve değerlendirmelerimizde ölçüyü gözetmek ve işi uzmanına vermek, her işin başında olduğu gibi çocuk edebiyatında da olması gereken bence. Çocuk kitaplarına salt kendi doğru ve estetik zevkiyle yaklaşan yetişkinler günümüz çocuk dünyasından ya da bakış açısından uzak düşebiliyor. Ya da önyargılı, afaki yaklaşımlar çocuk için uygun ve güzel olan bir metni gereksiz yere karalayabiliyor. Bence çocuk ve genç edebiyatının dün ve bugününden biraz da olsa haberdar olmak, kitaba bir misyon biçerken yazarları yayıncıları tanımak, edebiyatı didaktik ve monoton bir çerçeveye sokmamak, algımıza evrensel bir boyut kazandırmak çocuk ve gençlerin okumasına anlamlı bir değer katar.
-Son kitabınız Anlatmayı Çok Düşündüm’de çocuk ve gençlik edebiyatının konu sınırlarının genişlediğini görüyoruz. Nitekim hikayede dostluk, dayanışma, paylaşma, kadınların toplumda yer alma savaşı, ayrılan ebeveynler, istismar vb. meseleler var.
Yetişkinler için kaleme aldığımız pek çok konu aynı zamanda çocuk ve genç edebiyatının da konusu olabilmeli bence. Kitaplarımı yazarken konu anlamında kendimi kısıtlamıyorum. Sadece olaya hitap ettiğim yaş grubu açısından bakabilmeyi, onların duygu ve düşüncelerini anlamayı ve anlayacakları dilden anlatmayı hedefliyorum. Bir gençlik romanı olan Anlatmayı Çok Düşündüm’de bugüne kadar pek değinilmeyen fakat çocuk, genç, yetişkin herkesi ilgilendiren bedensel istismar ve parçalanmış aile bireylerinin dünyasından konu ve karakterler seçtim. Anne baba ayrılığı günümüzde çokça yaşandığı için bu konudaki kitaplar artış gösterse de birçok insanı ilgilendiren bedensel istismar/taciz konusunda ne yazık ki fazlaca kitap yok.
-Riskli konuların çocuk kitaplarında yer alması/almaması gerektiği hâla tartışılan bir konu ancak çocuk/gençlik edebiyatı eserlerinde, okurun kendisine benzeyen karakterler üzerinden deneyim kazanmasını da bekliyoruz. Bu bir çelişki mi?
Sizin de dediğiniz gibi çocuk ve genç edebiyatı eserlerinde, çocukların kendilerine benzeyen karakterler üzerinden deneyim kazanmalarını bekliyorsak neden bu ve bunun gibi konuları görmezden gelelim ki. Çünkü var olan şeyi yok sayamayız. Yok saydığımız ve üstünü örttüğümüz zaman ortadan kalkmış da olmaz. Bir haksızlığın ya da zulmün gündeme gelmesine ve ses getirmesine set çekmiş oluruz o kadar. O da bu suçları işleyen ve kötülükten beslenen bireylerin işine yarar. Bu hassas konuyu ele almayı kafama koyduğumda ise romanımı on üç artı yaş okuyacağı için, tabiri caizse kaş yapayım derken göz çıkarmamaya azami dikkat ettim. Niyetim sadece yaşayanda büyük travmaya sebep olan taciz gerçeğini ortaya sermek, ajitasyon yapmak, genç ve aileleri paniğe sürüklemek elbette değildi. Herkesin başına gelebilecek olan kötü gerçekliğin yaşandığı durumlarda takip edilecek yol haritası ne olmalı, aile, genç, çocuk arasındaki iletişim nasıl kurulmalı, zorbaların ve zorbalıklarının önüne aile, arkadaş, toplum dayanışmasıyla nasıl geçilir, hukuki mücade nasıl yürütülür ve adil bir sonuca cesurca nasıl yol varılır? İşte tüm bu meselelerin çözüm noktalarına değinmek istedim. Edebiyatın bir diğer anlamı da okuduğumuz metnin kahramanlarıyla özdeşim kurabilmek ve empati yapabilmekse Anlatmayı Çok Düşündüm’ün tam da bu noktada hedefine ulaşacağını umut ediyorum.
Kitabın bir diğer önemli konusu olan boşanma ve aile bütünlüğü bozulmuş çocukların dünyası. Romanın baş karakteri Asya’nın hayatı kendi hayatımla benzerlik gösterdiği için onu anlama ve anlatmada hiç sıkıntı yaşamadım. Hatta onunla özdeşim kurarken rahatladım diyebilirim. Biraz gizli saklı konulara değinmiş olsam da Anlatmayı Çok Düşündüm, bizi üzen, yoran ve anlattığımızda çözüm sunan meselelere ışık tutan bir roman bana göre.