Muristek
Müzik hayatına 13 yaşında başlayan Mehmet Ünal, besteci ve yeni medya sanatçısı olarak özellikle son yıllarda hem görsel hem de işitsel anlamda dijital sanatlar alanında adından sıklıkla söz ettirmeye devam ediyor. Ünal, geçtiğimiz ocak ayında Türkiye’nin ilk yüzde 100 elektrikli yerli otomobilini yollara sürmeye hazırlanan Togg için bestelediği lansman müziği ile çokça konuşulan bir projeye daha imza atmıştı. Togg, geleceğe bakışını vurgulayan “Transition Concept Smart Device” adını verdiği konsept otomobilini, yapay zekâ algoritmasıyla bestelenen bir eserle tanıtmış ve klasik Türk müziğinde bilimsel ölçüm ve hesap yapmaya yönelik yazılım geliştiren Prof. Dr. Barış Bozkurt’un verilerini kullanarak, 2500 eserden yapay zeka algoritmasıyla melodik, ritmik ve tınısal açıdan yeni varyasyonlar elde etmişti. Ünal’ın Togg ile iş birliği hız kesmeden devam ediyor. Togg’un iş ortaklarından biri olan Neva XR şirketi ile birlikte Togg araçları için yeni nesil bir araç içi uygulaması geliştiriyor. Türkiye’nin yerli otomobilini piyasaya sürmeye hazırlanan Togg’un ekosisteminde büyük bir rol oynayacak olan bu mobil uygulama “Trumore” geçtiğimiz günlerde resmi olarak duyuruldu.
SANAT İÇİN YENİ BİR MECRAYeni otonom süreçlerinin de başlamasıyla birlikte araç içi ekranların büyümesi ve araçlardaki entertainment yani eğlence sistemlerinin gelişmesi, dijital sanatlar için yepyeni alanlar açıyor. Biliyorsunuz Togg’un araçlarına otomobil yerine, ‘akıllı cihaz’ deniyor. Çünkü cep telefonların başına gelen değişimden sonra sıra otomobillere geldi. “Togg ile birlikte otomobiller yepyeni bir şeye dönüşmeye başladı” diyen Ünal, beraber yeni çıkacak olan Türkiye’nin otomobilinde çalışan bir dijital sanat uygulaması geliştirdiklerinin müjdesini veriyor.
Mobiliteyi bireysel, son derece ayrıcalıklı ve duygusal olarak güçlü bir deneyim haline getirmek için NFT, yapay zekâ ve üç boyutlu müzik gibi yenilikçi teknolojileri kullanan Togg, yeni geliştirdikleri dijital sanat uygulaması ile akıllı cihazların içinde yepyeni bir mecranın kapılarını açıyor. Dünyada ilk defa uygulanan bu öncü girişimiyle Togg, dijital sanata ve kişiselleştirilmiş yolculuklara yeni bir yön veriyor. Sanatçılar, dijital sanat uygulaması sayesinde eserleri bu yepyeni mecrada sergileyebilecekler. Kullanıcılar ise bu eserlere sahip olabilecek veya kendilerine ait NFT koleksiyonlarını arabanın içerisinde sergileyebilecekler. Dijital sanatın artık otomobillerin içerisine kullanmaya başladıklarını ifade eden Tabii ki uygulama sadece otomobil içerisinde kalmayacak. Uygulama otomobil içerisinde doğacak ama gelişen teknolojiyle, başka alanlara doğru da sıçramaya başlayacak. Ünal, “Aslında otomobillerimiz yollarda gezen sanat galerilerine dönüşecek. Her bir otomobil artık bir galeri olacak” diyor. Ünal, sanatçılar olarak onları en çok heyecanlandıran konunun yeni bir mecranın doğuşuna şahitlik etmek olduğunu belirtiyor. “Nasıl ki Instagram bundan yirmi yıl önce bir mecra sayılmıyordu, internet bir mecra sayılmıyordu ama bugün bütün eserleri internette görebiliyoruz. Aynı şekilde akıllı cihazların içini de yeni bir mecra olarak ortaya çıkardık. Sanatın araçların içerisine giriyor olması gerçekten önemli” diyen Ünal, gurur duyduğu şeyin öncelikle sanat, bilim ve teknolojiyi bir araya getiren bu gibi uygulamaların akıllı cihazların ayrılmaz bir parçası haline gelmesi olduğunu vurguluyor.
ANADOLU MİRASI TOGG İLE SERGİLENECEKTogg içerisindeki dijital sanat uygulaması, sadece soyut sanatlar yapmakla kalmıyor. Ünal, yeni bir akım oluşturmak üzere olduklarını söylüyor ve şu anda “Anadolu Mirası” adlı bir koleksiyon üzerinde çalıştıklarını belirtiyor. Bu koleksiyon sayesinde, Türk sanatlarını ve bu topraklarda gerçekleşmiş sanat akımlarını dijital ortama taşıyacaklar. Ünal, “Bizim topraklarımız gerçekten yaratıcı insanların ve yeteneklerin doğduğu bir yer” diyor ve Refik Anadol, Memo Akten, Candaş Şişman, Güven Çözer ve Can Büyükberber gibi sanatçıların tüm dünyada tanınan ve ürettikleri eserler ile adlarından çok söz ettiren sanatçılar arasında olduğunu söylüyor. “Bu değeri Türkiye’de bulunan bir otomobilde görmek de şaşırtıcı olmayacaktır. Türkiye’den çıkan sanatçılarının ürettiği eserler de Anadolu’dan çıkmış eserler gibi bizim mirasımızın bir parçası. Geliştirdiğimiz uygulama sayesinde dünyaya akıllı bir cihaz ve kendi kültürümüzü ulaştıracağız. Bu çalışmanın özünde, kendi kültürümüzü dünyaya ulaştırmak” diyor.
YOLCULUĞUNUZA DAİR DİJİTAL MAGNET“Trumore” uygulaması Togg navigasyonunu kullanan sürücüler için yepyeni bir uygulamayı daha hayatımıza sokuyor. Ünal, geçmişte seyahatlerimizde gittiğimiz yerlerden satın alarak, buzdolabımızı süslediğimiz magnetlerin dijital bir versiyonunu yaptıklarını söylüyor. Yapacağınız herhangi bir yolculukta Togg’un navigasyonunu kullandığınız takdirde sizin yol boyunca gittiğiniz hız, kilometre ve hava şartlarının tamamı bir veri havuzu oluşturuyor. Uygulama bu verileri toplayarak kişiye özel sanat eserine dönüştürüyor ve size bir magnet hediye ediyor. Dijital Magnet uygulaması, sonsuz olasılıkta ve kişiye özel sanat yaratabilen bir yapay zekâ sistemi. Togg navigasyon uygulaması kullanıcıları oluşturdukları magnetleri kişisel koleksiyonlarına katabilir ve sahibi oldukları magnetler sayesinde gelecekte birçok ayrıcalıklı uygulamanın parçası olabilecekler.HER ANI BİRİCİK: MOMENTÜnal tarafından tasarlanan ve geçtiğimiz günlerde sanatseverlerle buluşan bir diğer proje ise “Moment”. Biyolojik yaşamdan ilham alan Moment, canlıların yaptığı gibi bilgileri alıp sürekli işleyen, hiç tekrar etmeyen, yenilenen ve sürekli evrim geçiren benzersiz interaktif bir deneyim sunuyor. Ekranın önünde yer alan sensörlerle gerçek zamanlı kamera görüntüsünü simülasyona dâhil eden Moment; ortamın renklerine bürünüyor, beden formlarına göre şekilleniyor. Tüm canlılar gibi zamanı takip ederek farklı görsel ve işitsel tepkiler yaratıyor. Farklı interaktif katmanlar sayesinde dış dünya ile anlık bağlantı kuran Moment, tüm bu analog verilerin yanında internetin veri kaynaklarını da kullanıyor. Doğal olan ile insan yapımı metaların ortak bağlılığı anlamına gelen IoT ART (Sanatların İnterneti) örneği olan enstalasyon, yanında yer alan QR kod ve cep telefonları için geliştirilen uygulama sayesinde dünyanın her yerinden kolaylıkla deneyimleyebiliyor. Sanatçı, Moment’i hayata geçirme aşamalarını şöyle anlatıyor: “Moment, yaklaşık bir buçuk yıl önce IBM ile yaptığımız projenin devamında oluşan bir fikirdi. Biz IBM ile 2019 yılında dünyanın bulut tabanlı çalışan ilk görsel işitsel, müzik enstrümanını ürettik. O teknolojiden sonra aklımızda ‘Moment’ belirmeye başladı. Asla kendini tekrar etmeyen ve tamamen internetten edindiği canlı veriyi anlık olarak hem işitsel hem de görsel olarak bir sanat çıktısına dönüştürebilecek algoritmaları geliştirebileceğimizi ilk orada fark ettik. Bu teknolojileri kullanarak bir eser yapabileceğimizden Sompo Sigorta’ya bahsettik. Onlar da bu konuyu çok beğendiler ve ilerletip projeyi bir yıl içerisinde teslim ettik.” HAYATIN İÇİNDE SERGİLENMEK İSTERİZÜnal, sanatçılar olarak, ürettikleri eserlerin hayatın içinde sergilenmesinin ve bir yaşam biçimine dönüşmesinin en çok arzu ettikleri şey olduğunu söylüyor ve ekliyor: “Son dönemlerde halka açık yerlerde sergilenen eserleri görmeye başladık. Bizler yaptığımız eserlerin sergilendiği yerlere çok dikkat ediyoruz. Eserlerin yalnızca galerilerde kalmasını istemeyiz. Halka açık alanlarda sergilenmesi bizim çok daha istediğimiz bir şey. O yüzden Moment’in Sompo Sigorta’nın yeni binasında olmasından çok memnunuz.”
Moment, Sompo Sigorta’nın yeni binasında kalıcı olarak yer alarak sanatseverlerle buluşmaya devam edecek. Dijital sanat eseri, hafta içi her gün 08.00-19.00 saatleri arasında ziyaret edilebilir.
Togg'da bir yenilik daha: Mobil uygulama Trumore duyuruldu