Ekonomi >> Yeni Şafak Ekonomi

Cevizi seviyoruz daha çok üretelim: Destek verin ithalatı bitirelim

Link [2022-10-17 00:30:20]

Ceviz üreticisi, üretimi artırmak için destek bekliyor. Yıllık 150 bin ton ceviz tüketimiyle dünya sıralamasında ilk üçte yer alan Türkiye, ihtiyacının ancak 3’te 1’ini üretebiliyor. Üretimin tüketimi karşılayamaması nedeniyle Türkiye; başta ABD, Şili ve Çin olmak üzere pek çok ülkeden yılda 250 milyon doları bulan ithalat yapıyor. Henüz istenilen seviyede olmasa da cevizde hasat başladı. Geçen yıl yağış nedeniyle yüzde 60 kayıp yaşayan ceviz üreticilerinin bu yıl yüzü gülüyor. Yeni Şafak gazetesi olarak Türkiye'nin ceviz üretim merkezlerinden biri olan Bursa'da hasada katıldık.

TEKNOLOJİ İLE HASAT

Bursa Yenişehir ilçesinde 30 bin ağacın bulunduğu büyük bir alanda hasat mesaisi, sabahın erken saatlerinde başlıyor. Ceviz toplama işlemi son teknolojik makinelerle gerçekleştiriliyor. Önce silkeleme makinesi ile cevizler ağaçlara zarar vermeden tek seferde düşürülüyor. Yere düşen cevizleri süpürme makinası topluyor. Ardından da traktöre aktarılıyor. Daha sonra cevizler işleme tesisine gönderilerek yıkama, yeşil kabuk soyma ve kurutma işlemi yapılıyor.

Yıkanan cevizlerin sağlam ve çürük olanlarını ayıklama işlemi kadınlar tarafından gerçekleştiriliyor. Ardından kurutma bölümünde yaklaşık 48 saat bekleyen cevizler, çuvallara doldurulup paketleniyor.

5 AYLIK İŞ 20 GÜNDE BİTİYOR

İnsan gücüyle yapıldığı taktirde 4-5 ay süren hasat, son teknoloji makinelerle 20 günde bitiyor. Makinelerle günde 100 dönüm bir alanda hasat yapılabiliyor. Hasat sırasında konuştuğumuz Ceviz Üreticileri Derneği Eş Başkanı Ömer Ergüder, ceviz üretimiyle ilgili önemli bilgiler verdi. Ergüder, “Ceviz üretimimizin verimli ve dünyayla rekabet edebilecek hale gelebilmesi için 200 dekarlık arazilerde doğru fidan seçimi, besleme, sulama şartlarının sağlanması gerekiyor. Ayrıca, modern zirai teknikler uygulanarak hasattan işlemeye mekanizasyona önem verilmeli” dedi.

SAĞLIKLI BİLGİYE ULAŞILAMIYOR

Bu şekilde yapılması durumunda dünyayla rekabet edebilecek verimlilikte ve kalitede ceviz üretilebileceğinin altını çizen Ergüder, “Dekar başına 550 kilogram ceviz üretildiğinde ithalatın önüne geçebiliriz. Ancak bu ciddi bir yatırım ve 10-12 sene gibi bir geri dönüş sürecine yetecek maddi güç gerektiriyor” diye konuştu. Bunun gerçekleşmesi için bir takım desteklere ihtiyaç duyulduğunu kaydeden Ergüder şunları söyledi: “Türkiye’nin ceviz aksiyon planını yönetebilmek için doğru bilgiye ulaşmak şart. Şu anda cevizde sağlıklı bilgiye ulaşma imkânı bulunamıyor. Yatırımların verimli olması için yeterli büyüklükte ceviz tarımına uygun araziler sağlanmalı. Ayrıca bankalar ciddi projelere uygun kredi desteği vermeli ve vade yapısı da cevizin geri dönüşünün 10-12 yıl olduğu dikkate alarak düzenlenmeli.”

GÜMRÜK VERGİSİ YÜZDE 48’DEN YÜZDE 4’E İNDİ

Geri dönüşü 10-12 yıl süren bir yatırımın cazip olabilmesi için sektörün rekabetçi hale gelene kadar gümrük vergileri ile korunması gerektiğinin önemine dikkat çeken Ergüder, “Bunun için öncelikli olarak cevize yönelik uygulanan gümrük vergilerinin yükseltilmesi gerekiyor. Örneğin 2018 yılına kadar uzun yıllar boyunca gümrük vergisi, yüzde 43’tü. Ancak son yıllarda sırasıyla yüzde 25’e, yüzde 15’e ve en son da yüzde 4’e düşen vergiler, sektöre iyi niyetle yatırım yapan yatırımcıları hayal kırıklığına uğrattı. Muz gibi 20 sene önce yüzde 90 ithalata bağlıyken bugün kendi kendimize yeter hale geldiğimiz sektörler incelenerek bu tip teşvikler konusunda benzeri düzenlemeler yapılmalı. Sadece vergi koymak değil kontrolü de en az onun kadar önemli olup bu amaçla ‘ceviz ihtisas gümrüğü’nün oluşturulması öncelikle ele alınması gerekiyor. Böylece Türkiye’de yerli üreticiler artacak ve zamanla kendimize yetecek ceviz üretimi yaparak ihraç edecek duruma gelebileceğiz” ifadelerini kullandı.

İhtiyaç her geçen yıl artıyorÖmer Ergüder, son 15 yıl içerisinde verilen desteklere rağmen, ekonomik ölçekten küçük verimsiz işletmeler, bilgi eksikliği, yanlış fidan ve arazi seçimleri, eksik besleme ve koruma programları nedeniyle üretimin yeteri kadar artamadığını söyledi. Tüketimdeki artış hızını yakalayamadıklarını anlatan Ergüder, bu durumun ülkemizdeki ceviz açığının büyümesine neden olduğunu vurguladı. Ergüder, kişi başı ceviz tüketimi konusunda İran, Suriye ve Çin’le bilirlikte ilk sıralarda yer aldığımızı sözlerine ekledi.

Eylül ihracatı 22,6 milyar dolar: Rekor tazeledi

2022’de 30 milyar dolarlık tarım ihracatı bekleniyor