Muristek
Van’da küçükbaş hayvan sahipleri, sürülerine çobanlık yapacak kişileri uzun pazarlıklar sonucu seçiyor. Havaların ısınmasıyla birlikte her gün Van’ın İpekyolu ilçesi Bahçıvan Mahallesi Hacı Osman Camii’nin önünde toplanan çobanlar, gelen sürü sahipleriyle uzun süren bir pazarlığa giriyor.
Gün boyu cami ve çevresinde gruplar halinde bekleyen çobanlar, sürü sahipleriyle uygun koşul ve fiyatların belirlenmesiyle anlaşmaya çalışıyor. Birçoğu Van’ın ilçeleriyle çevre illerden geldiklerini belirten çobanlar, istedikleri fiyatların çok görülmesine anlam veremiyor. Çobanlar, güvenceleri olmadan koyun sürülerine aylarca dağlarda baktıklarını, yaşanan olumsuzluklara rağmen istedikleri rakamın çok görülmemesine dikkat çekti.
7 bin liraya çoban bulamadılar
Çoban pazarında pazarlık yapan Hakim Kaplan isimli besici ise geçtiğimiz yıl 600 koyununa bakan çobanı aylık 4 bin liraya çalıştırdığını belirtti. Bu yıl ise 6 ila 7 bin lira ücretle çalıştıracak çoban aradığını ifade eden Kaplan, bu fiyata çoban bulamadığını kaydetti.
Çoban Nedir?
Türkiye'de resmi olarak "Sürü Yönetim Elemanı" adıyla görev yapan çoban, gerek ağılda gerek otlakta, kendisine emanet edilen ya da kendine ait küçük ve büyükbaş sürüsünün bütün sorumluluğunu taşıyan kişidir.
Çobanlık Meslek Tanımı
Büyük ve küçükbaş hayvanları otlatan, zamanında sulayan, dinlenmesini sağlayan, yırtıcı hayvanlardan koruyan ve sahiplerine eksiksiz olarak teslim eden kişidir. Çobanlık mesleği günümüzde güncel bir meslektir.
Çobanın Görevi Nedir?
Hayvanların beslenmesi, sağlığı, üremesi, ilaçlarının yapılması ve kırkılmasıyla ilgilenmektir. İster çiftlikte kalsın, ister sürüyle birlikte dağa çıksın, çoban her an için hayvanların bekçiliğini yapmak, bakımlarını sağlamak, doğuran hayvanlara yardım etmek, sütlerini sağmak, elbette bu arada kendi ihtiyaçlarını da karşılamak zorundadır.
Çoban Neler Yapar?
Çoban/Sürü Yönetim Elemanı, işletmenin genel çalışma prensipleri doğrultusunda, araç, gereç ve ekipmanları etkin bir şekilde kullanarak, işçi sağlığı, iş güvenliği ve çevre koruma düzenlemelerine ve mesleğin verimlilik ve kalite gereklerine uygun aşağıdaki görev ve işlemleri yerine getirir.
Büyük ve küçükbaş hayvanları meraya götürüp otlatılmasını sağlar,
Hasta hayvanları tespit ederek sahiplerine bilgi verir,
Hayvanları yırtıcı hayvanlara karşı korumak için sürüyü sürekli gözetler,
Sürüyü toplayıp sağıma götürür,
Sürünün dinlenme ve sulama zamanlarını ayarlar, sıcaklığın çok fazla olduğu vakitler sürünün dinlenmesini sağlar,
Çoban, su kaplarının sık sık gerekli temizliğini yapar,
Sürüyü zaman zaman sayarak kontrol eder,
Hayvanları otlatırken bağ, bahçe gibi ekili alanlara zarar vermelerini önler,
Sakat, hasta ve doğumu gelen hayvanları ayırıp sahibine bildirir,
Çoban, hayvanların dinlenme ve sulama zamanlarında tuz yalaklarına tuz koyarak hayvanların tuzlanmasını sağlar,
Mevsim dönüşümlerinde ahırdan otlağa geçişlerde yemle besler, diğer zamanlarda yeşil alanlarda otlatır.
Çobanın Çalışma Alanları ve Şartları
Çobanın yaşama şartları her mevsime göre değişir. Kışın bütün sürü ağılda gerektiğinde kapalı kaldığı halde, yazın bir kısmı çiftliğin yanındaki çayırlarda otlar, bir kısmı da dağ otlaklarında yayılır. Modern hayvancılığın geliştiği ülkelerde, çobanın okuldan yetişmiş, üstelik tecrübeli bir çobanın yanında uzun bir hazırlık devresi geçirmiş olması istenir. Omuzlarına aldıkları dikişsiz, kolsuz, keçeden üstlük olan kepenek giyerler. Resmi kurumlarda çobanlık yapmak için gereken minimum eğitim düzeyi okur yazar olmaktır.