Muristek
Basketbol Oyunu
Basketbol diğer spor dalları gibi birçok oyun kuralına sahip bir spor dalıdır. Yüzyıllarca yıldır devam eden bu gelenekte her yıl müsabaka kuralları ve oyun akışına etki eden birçok kural değişikliği yaşanmaktadır. İki takımın karşılaştığı ve dört periyottan oluşan basketbol müsabakaları sahada yaşanan aksiyonlara belirlenen kurallar üzerine kuruludur.
Oyun AlanıBasketbol oyunu alanı 28 metreye 15 metre ölçülerinde olan orta sahadan iki eşit parçaya bölünmüş olan ve genelde sert tahta zeminden oluşan çoğu zaman kapalı spor organizasyon alanıdır.
Basketbol KurallarıBaskeybol oyununu oynayabilmek için mevcut bazı kurallar vardır. Bu kurallar;
24 saniye kuralı: Hücum eden takımın 24 saniye içerisinde hücumunu tamamlaması gerekmektedir aksi takdirde top rakip takıma geçer. Bu 24 saniye içerisinde top çemberden dönerse süre tekrardan 24 saniyeye tamamlanır. Bu 24 saniye içerisinde rakip takım faul yaparsa süre 14 saniyenin altında ise 14 saniyeye tamamlanır. Ancak 14 saniyeden fazla olan hucüm süresi kaldığı yerden devam eder. Bu hücum esnasında yapılan atışın çembere temas edip dönmesi durumunda hücum süresi yeniden başlar.
3 saniye kuralı: Basketbolda bazı kurallar pasif oyun anlayışını ortadan kaldırmak için oluşmuştur. Bu kuralda hücum eden takım oyuncularından herhangi birinin rakip takımın boyalı alanı içerisinde pasif olarak 3 saniye beklemesi ile ortaya çıkan oyun ihlalidir. Bu ihlal gerçekleştiği takdirde top rakip takıma geçmektedir.
8 saniye kuralı: Takımlar maç esnasında farklı farklı savunma stratejileri uygularlar bu nedenle yine oyun akışında süreklilik sağlamak adına ortaya çıkan bu kural hücum eden takımın topu kendi yarı alanından 8 saniye içerisinde çıkarmasını gerektirmektedir. Hücum eden takım 8 saniye içerisinde topu hücum bölgesine aktaramazsa top el değiştirir.
5 Saniye Kuralı: Sürekli aktif bir anlayış benimseyen bu spor dalı oyun akışını yavaşlatacak her türlü durumu ortadan kaldırmak adına birçok kurala sahiptir. Bu kurallardan biride beş saniye kuralıdır.
Oyuncu herhangi bir neden dolayı topu sektirmeyip tuttuğu andan itibaren 5 saniye içerisinde bir aksiyon gerçekleştirmelidir. Bu aksiyon;
• Şut atmak
•Pas vermek
•Oyuncuya pas yeni geldi ise yine şut atabilir, pas verebilir veya top sürmeye başlayabilir.
şeklindedir.
5 Saniye Kuralı ÇeşitleriKuralların bazıları ülkelerde ve liglerde farklılık gösterebilir. Türkiye de geçerli olan herhangi bir kural İtalya basketbol organizasyonlarında veya Amerika basketbol liglerinde farklılıklar gösterebilir. Bu nedenle her kural için birden fazla versiyon karşımıza çıkabilir.
Bu farklılıklardan bazıları şu şekildedir;
•NCAA kurallarına göre 5 saniyenin başlama süresi diğer ülke ve organizasyon kurallarına göre farklıdır. Savuma oyuncusu hücum eden oyuncunun savunmasına başlamadan 5 saniye kuralı aktif hale gelmemektedir. Bu nedenle savunma oyuncusu sürenin aktif hale gelmesi için savunma yapmak zorundadır. Savunma yaparken sürenin başlaması için gerekli mesafe 1.5 metredir.
Birçok Avrupa liginde ve Türkiye de bu kural uygulanırken süre aktifliği için gerekli mesafe 1 metredir.
KaynakçaSporDurağı. “Spor Terimleri”. Erişim 4 Haziran 2022. https://sporduragi.com/