Muristek
Teknoloji dünyasının Rusya’dan çekilmesi McDonald's ya da Starbucks’ın kararı kadar kolay değil. Bu şirketlerin çekilmesiyle ülkedeki bilgi akışının tamamen Moskova'nın kontrolüne geçmesinden endişe ediliyor.
ABD ve Avrupa, Ukrayna'yı işgal etmesi nedeniyle Rusya'ya ekonomik yaptırımlar uygularken ve McDonald's ile Starbucks gibi işletmeler ülkedeki operasyonlarını durdururken, teknoloji platformları daha karmaşık bir denklemle karşı karşıya kalmış durumda.Yaptırımların temel amacı Rusya yönetimine ve onları destekleyen iş dünyasına zarar vermek.
Teknoloji şirketlerinin erişiminin isteyerek ya da zorla kapatılması beklenmedik sonuçlar doğurabilir. Rus halkı ve Kremlin'in "özel askeri operasyonu" ile çelişen güvenilir bilgilere erişme yetenekleri üzerinde büyük etkileri olabilir.
Glasgow Üniversitesi'nde siyasi iletişim öğretim görevlisi olan Joanna Szostek, "Teknoloji şirketlerinin Rusya'da iş yapan diğer şirketlerden farklı olduğunu düşünüyorum, çünkü onların kalması konusunda net bir çıkarımız var" dedi.Szostek, diğer sektörlerdeki Batılı şirketleri mal ve hizmetlerini Rusya'dan çektikleri için övdü, ancak sosyal medya ve arama motorları gibi hizmetler söz konusu olduğunda aynı sonucun alınamayacağını söyledi.
ŞİRKETLERİN DENGE OYUNU
Facebook, Instagram, Twitter ve Youtube ABD merkezli teknoloji ve sosyal medya platformları uzun yıllardır Rusya faaliyetleri konusunda hassas bir dengede hareket ediyor.
Bu platformlar Rusya'da hükümet destekli propagandanın aracısı olmak istemiyorlar. Yine de sosyal medya platformlarının son yıllarda hızlıca büyümesi buraları temel bilgi alma merkezi haline getirdi.
Sistematik bir şekilde platformlara sokulan yalan bilgiler iktidar mesajlarının yayıldığı kanallara dönüşme tehlikesi yaşıyor.
Ukrayna hükümeti Microsoft, Amazon ve Google'a Rusya'nın engellenmesi için çok sayıda çağrı yaptı. Parakende alanında mağazaların bir kısmı kapansa da sosyal medya platformları ülkede muhalif seslerin yükselebileceği ender alanlardan biri.
MUHALİF SESLERE PLATFORM LAZIM
Facebook'un üst düzey yöneticilerinden Nick Clegg, "Rusya'daki insanlar savaş karşıtı protestolar ve bağımsız bilgi kanalları olarak Instagramı'ı ve Facebook'u kullanıyor. Bu hizmetleri sonlandırmanın önemli tepkileri de susturmak anlamına geleceğine inanıyoruz" diye konuştu.
Nitekim ABD Başkanı Joe Biden'a kısa süre önce insan hakları savunucuları tarafından gönderilen mektupta benzer endişeler dile getirildi. Mektupta, ABD'nin Rusya'daki internet alanından çekilmesiyle bilgi akışının Moskova'nın tekeline geçeceği uyarısı yapıldı.
ABD'li internet sağlayıcıları Lumen ve Cogent, Rusya hizmetlerini aksıya aldı. Amazon, AWS için yeni başvuru almayacağını duyurdu. Apple ve Google ise ülkede satışları durdurdu.
Devlet destekli Rus kanallarını etiketleyen Facebook ve Instagram'a ise Kremlin'den yaptırım geldi. Şirketler tamamen yasaklanmasa da Moskova yönetimi 2018 yılında Telegram'ı banlamıştı.