Muristek
İtalya’nın Cumhuriyet rejimine geçmesinin ardından 14. Kez Cumhurbaşkanı seçimleri için oylamalar sürerken eski kraliyet ailesi Savoia’nın varisleri monarşi zamanından kalan mücevherleri 76 yıl sonra geri almak için devlete dava açmaya hazırlanıyor. (Şeyda Canepa - NTV / Milano)
İtalya'da 2 Haziran 1946’da yapılan bir referandum ile halkın cumhuriyet ilan edilmesini seçmesi ile sona eren monarşi rejiminin ardından Savoia Kraliyet ailesi üyeleri sürgün edilmiş ve mal varlıkları devlete geçmişti.Kral II. Umberto di Savoia ailesinin sahip olduğu kraliyet mücevherleri de referandumdan üç gün sonra İtalya Merkez Bankası kasasına konulmuş ve sicillenmişti. Kral II. Umberto ve ailenin erkek varisleri teslimattan 9 gün sonra da İtalya’dan ayrılmış ve Portekiz’e gitmişti. Uzun yıllar orada yaşadıktan sonra ailesinin diğer fertlerinin de tercih ettiği İsviçre’ye yerleşmiş ve 1983 yılında hayatını kaybetmişti. İlk olarak Corriere della Sera gazetesinin gündeme getirdiği habere göre Savoia kraliyet ailesinin dört varisinin eğer uzlaşma sağlanmazsa mücevherleri geri almak için İtalyan devletine dava açmaya hazırlandığı ve önümüdeki günlerde resmi başvuru yapmaya hazırlandığı belirtildi.Ailenin avukatları Kral II. Umberto’nun sürgüne gitmeden önce İtalya Merkez Bankası ile yaptığı yazılı anlaşmanın içeriğinde mücevherlerin bankaya güvence amacıyla emanet edildiği tezi üzerinde dururken İtalya anayasası rejim değiştikten sonra Savoia Kraliyet ailesine ait bütün malların resmen devlete geçtiği konusunda kesin hüküm içeriyor.Ancak ailenin avukatları yasanın bu hükmünün hazırlanmasından önce, Kral II. Umberto’nun sürgünden döneceği ümidi ile mücevherlerin Merkez Bankası’na ilerde hakkı olan kişilere verilmesi kaydı ile emanet edildiğine dikkat çekiyor. İtalyan Ulusal Haber Ajansı Ansa’ya konuşan Avukat Sergio Orlandi diğer mal varlıklarının aksine kraliyet mücevherlerinin yasa ile devletin resmen el koyduğu malvarlıkları arasında bulunmadığı için aileye geri verilmesini talep ettiklerini açıkladı.VARİSLER DEVLETE DAVA AÇACAKKralın dört çocuğundan oluşan ve İtalya dışında yaşayan varisleri Napoli Prensi ünvanlı Vittorio Emanuele di Savoia, Prenses Maria Gabriella, Maria Pia ve Maria Beatrice avukatları 29 Kasım 2021 tarihinde arabuluculuk için Merkez Bankası, Ekonomi Bakanlığı ve hükümeti işaret ederek Savoia ailesi ve İtalyan devleti arasında uzlaşma için sağlanması için harekete geçmiş ancak olumlu sonuç alamamışlardı.Taraflar salı günü uzlaşma için tekrar masaya oturdu ancak 40 dakika süren görüşmelerden sonuç çıkmadı. Merkez Bankası avukatları mücevherlerin teslim edilmesi konusunda yetkileri olmadığını belirtirken Savoia ailesi avukatları kendilerine 10 gün içinde teslimat yapılmadığı takdirde dava yoluna gideceklerini belirtti.1946 yılının Mayıs ayında Kral ilan edildikten sonra Haziran ayında monarşi rejiminin sona ermesi ile görevinde sadece bir ay kaldığı için Mayıs Kralı ünvanlı II. Umberto’nun çocuklarından oluşan dört varisi belirtilen süre geçtikten sonra devlete resmen dava açıp mücevherler hakkındaki kararın İtalyan yargısına tarafından verilmesini bekleyecek.MÜCEVHERLERİN DEĞERİ NASIL HESAPLANACAK?Merkez Bankası kasasında muhafaza edilen mücevherler arasında 6 binden fazla elmas 2 bin civarında farklı boylarda inci işlenmiş çeşitli sayıda kolye, yüzük, broş, taç ve ender büyüklükte görülen pembe bir elmas bulunduğu bildirilirken, mücevherlerin değerleri konusunda yakın döneme ait bir tespit bulunmuyor.1976 yılında kasadaki sicillerin tahrip edildiği ve mücevherlerin çalınmış olabileceği şüphesi açılan kasanın içindekilerin değerleri ünlü bir mücevher markası yetkilisine tespit ettirilmiş ancak mücevherlerin tarihi değerleri bu tespitlerin dışında bırakılmıştı.Basında yer alan bazı yorumlara göre ticari değeri 300 milyon euro civarında olması muhtemel mücevherlerin manevi değeri ve turizme katacağı potansiyel katkı da miktarın dışında kalıyor.Bazı gözlemciler İngiliz Kraliyet ailesi mücevherlerine tüm dünyadan gelen turistlerin gösterdiği ilgiye dikkat çekerek İtalyan kraliyet ailesinin mücevherlerinin asıl değerinin çok daha fazla olabileceğini belirtiyor.İsviçre’de yaşayan babası Prens Vittorio Emanuele Savoia adına Merkez Bankası avukatları ile yapılan ancak sonuç alınamayan uzlaşma amaçlı görüşmeye katılan Prens Emanuele Filiberto, mücevherlerin İtalyan halkına olduğunu belirterek kendilerine teslim edilmesi halinde sergilenmeleri için harekete geçeceklerini ve turistik açıdan ülkeye maddi katkı sağlanacağını umduğunu söyledi.