Muristek
Borsa İstanbul’da BIST 100 Endeksi 4.874 seviyesinde. Endeks yılbaşından bu yana yüzde 162 yükseldi. Döviz mevduatlarında çözülme gözleniyor. Merkez Bankası faizi tek haneye çekti. TL’ye dönüşüm oranı zayıf kalan bankalara getirilen komisyon artışı liralaşmayı hızlandırabilir.
Borsaya yönelim her geçen gün artıyor. Alternatif getirilerin zayıf kalması paranın borsaya yönelmesinde etkili oluyor. Yüksek primler hisse senetlerini ilgi odağı haline getiriyor.
Veriler borsanın alternatiflerindeki daralmayı daha net gösteriyor. Son iki haftada yaşanan parite ve fiyat etkisinden arındırılmış döviz tevdiat hesabı (DTH) 6,7 milyar dolar azaldı. TL mevduat faizlerinde artış görülmeye başlanması ve borsada yaşanan yükseliş, paranın yeni adreslere yönelmesine neden oluyor.
Döviz kurlarındaki yatay seyir Kur Korumalı Mevduatlara ilginin azalmasına yol açıyor. BDDK’nın haftalık olarak açıkladığı kur korumalı mevduat (KKM) hesaplarının 18 Kasım ile biten haftasında KKM stoku ilk kez 9,5 milyar TL azaldı.
TCMB’nin TL’ye dönüşüm oranı zayıf olan bankalara getirdiği komisyon artışı nedeniyle yükselen mevduat faizleri ve borsadaki yükseliş liralaşma adımlarını güçlendirecektir. Esasen bu durum Merkez Bankasının yönelimiyle de uyumlu. Zira Merkez Bankası geçtiğimiz hafta politika faizini düşürürken tek haneye inen faizi daha da indirmeyeceğini belirtmişti. Karar metninde yer alan açıklamalardan bundan sonra daha ziyade liralaşmaya ağırlık vereceğinin işaretini vermişti.
Fırsat sürüyor
Merkez Bankası’nın faizi yüzde 9’a indirmesi ve liralaşma adımı borsa açısından fırsat döneminin sürdüğünü gösteriyor. Borsaya iniş ve çıkışlarından bağımsız olarak yatırımcı bakışıyla yaklaşanlar ise yatırım seyrini koruyor.
Borsa İstanbul’da BIST 100 Endeksi dolar bazında 259 seviyesinde bulunuyor. Endeks 26 Ocak 2018’de 322 seviyesindeyken, 9 Mayıs 2013’te 509’a kadar yükselmişti.
Dolar bazlı zirve seviyeleri baz alındığında endeksin hâlâ alacağı yol var.
Öte yandan yabancı yatırımcı satış yapıyor. Borsada yabancıların payı yüzde 29,57 seviyesinde. Yerlilerin payı yüzde 70,43. Veriler gösteriyor ki borsadaki yatırımcı ağırlığı uzun bir aradan sonra ilk defa bu kadar yüksek seviyede yerlilere geçmiş durumda.
Ederinde alınmalı
Borsa yatırımcısının güçlü şirketlere yönelmesi ve değerleme oranları makul hisseleri tercih etmesi uzun vadede kazançlı çıkması açısından önemli kriterler olacaktır.
Yatırımcılar iyi şirket ile iyi hisse arasındaki bağlantıyı kurduğunda borsada hisseleri bedelleri ölçüsünde alabilecektir. Daha açık bir ifade ile iyi bir hisseyi almış olabilirsiniz. Ancak ona çok fazla bir bedel ödemiş olabilirsiniz. Bu nedenle iyi hisse almak yetmez. Ayrıca ederinde almanın da önemli olduğunu unutmamalı.
İhracat pazarlarının resesyon ihtimali
Yatırım yaparken ekonomi otoritelerinin aldığı kararlar göz ardı edilemez. Resesyonun altının çizildiği Merkez Bankası’nın politika metni, aynı zamanda önemli bir uyarıyı da yapıyor. Bu uyarı 2023 yılının küresel bazda zorlu bir yıl olacağına işaret ediyor. Özellikle ana ihracat pazarlarının resesyona girme olasılığının altının çizilmesi bu pazarlara yönelik ihracat yapan firmaları yakından takip edilmesini gerektiriyor.
Unutulmamalı ki bir yatırımcının en büyük düşmanı kontrol edemediği duygularıdır. Umutlar, korkular, kaygılar zemin bulduğu anda en üst seviyeye çıkar. Yatırımcı bu duygulardan arınabildiği ölçüde doğru karar alır.
Şirketlerin değerleri artıyor
Borsadaki hisselere yönelim arttıkça şirketlerin piyasa değeri de yükseliyor. Aralık 2021’de 163,7 milyar dolar olan firmaların piyasa değeri şimdilerde 294,1 milyar dolar seviyesinde bulunuyor. Borsada işlem gören şirketlerin toplam piyasa değeri Nisan 2013’te en yüksek seviyesi 340,1 milyar dolara kadar çıkmıştı.
Son günlerdeki yüksek ilgiye rağmen borsada işlem gören şirketlerin ortalama fiyat kazanç oranı 7,53 seviyesinde bulunuyor. Yüksek ilgiden kaynaklı bazı hisselerde ortalamanın hayli üzerinde F/K oranları oluşsa da henüz borsanın F/K ortalaması makul seviyede bulunuyor.