Muristek
Harezmi Kimdir? Hayatı, Eserleri, Matematiğe Katkıları, Doğum Ve Ölüm Tarihi
Harezmi'nin hayatı çok sayıda kişi için merak konusu olarak görülmektedir. Çünkü bu ünlü isim tek bir konu ile sınırlı kalmayıp birçok alanda çalışmalar yapmıştır.
Harezmi Kimdir?
Harezmi matematik, coğrafya, astronomi ve tarih alanlarında çalışma yapmış birisidir. En büyük çalışmaları ise matematik alanında olmuştur. Bunun yanında Harezmi gibi isimlerin çalışmaları ve eserleri Batı'da bile yankı uyandırmıştır. Harezmi Batı'da Algebra ismi ile bilinir.
Hayatı, Eserleri, Matematiğe Katkıları, Doğum ve Ölüm Tarihi
Harezmi gençlik yıllarında çok iyi bir eğitim almıştır. Daha sonra Bağdat'ım ünü artınca buraya giderek yerleşmiştir. Çalışmalarının çoğunu 813 yılından sonra yapmaya başlamıştır. Harezmi'nin Bağdat'a gelmesi başkalarına da örnek olmuştur ve Bağdat şehrinin değeri de artmıştır. Hatta Abbasi Halifesi Me'mun Harezmi'deki yeteneklerden dolayı onu Bağdat Saray Kütüphanesi'nin idaresinde önemli bir göreve almıştır.
Eserleri
El- Kitab'ul Muhtasar fi'l Hesab'il Cebri ve'l Mukabele
Kitab al-Muhtasar fil Hisab el-Hind
El-Mesahat
Kitab surat al-arz
Zîc-ul Harezmî
Kitab al-Amal bi'l Usturlab
Kitab'ul Ruhname
Kitab'ul Tarih
Matematiğe Katkıları
Harezmi birçok alanda çalışmış olan önemli bir isimdi. Fars bilim insanı olan Harezmi'nin matematik alanındaki çalışmaları ise büyük bir yankı getirmiştir. Bundan dolayı kendisine 'Cebir'in Kurucusu' denilmektedir. Burada yer alan cebir kelimesi ise El'kitab'ül-Muhtasar fi Hısab'il Cebri ve 'l-Mukabele adlı eserinden alıntıdır. Yazmış olduğu Hasabü'l Cebir ve Mukalebe adlı eserlerinde birinci ve ikinci dereceden denklem çözümlerinden bahsettiği görülmektedir. Yani matematik alanında büyük bir katkı sağlamayı başarmıştır.
- Harezmi sıfır (0) rakamını ve x'i matematikte kullanan ilk kişi olarak bilinmektedir.
- Doğrusal ve ikinci dereceden denklemleri çözme yöntemini detaylı şekilde anlatmıştır.
- Sinüs ve kosinüs trigonometrik fonksiyonlarının tablolarını oluşturarak geometri alanında da katkı sağlamıştır.
Doğum ve Ölüm Tarihi
Harezmi'nin hayatı hakkında yeterli bilgiler olmadığı bilinmektedir. Yani kaynaklara göre Harezmi'nin 780 yılında doğmuş olduğu düşünülür. Ayrıca ünlü matematikçinin Harezmi bölgesine ait olan Hive şehrinde doğduğu söylenir.
Harezmi'nin ölüm yılı ise 850 olarak kaynaklarda geçmektedir. Ölüm yerinin de Bağdat olduğu söylenir. Zaten eğitimini Harezm'de alan Harezmi Bağdat'taki gelişmeleri yakından takip etmiştir. Bağdat'ı kültür alanında gelişmesi ile oda buraya gelerek yerleşir. Vefatı da yıllarını geçirmiş olduğu Bağdat'ta gerçekleşir.