Muristek
Çağdaş sanatçı Halil Altındere Kuzey Kutbu Maratonu’nda koşan Ahmet Uysal’la 8 yaşındaki oğlunu götürdüğü bir oyun parkında tanıştı. Uysal’ın hikâyesinden ilhamla “Metaverse’te Dünya Maratonu Mücadelesi” adlı NFT video eseri ve artırılmış gerçeklik teknolojisi ile bir çocuk kitabı tasarladı.
Türkiye çağdaş sanatının öncü isimlerinden Halil Altındere özellikle oğlu doğduktan sonraki ilk 3 yılının parklarda geçtiğini söylüyor. Oğlunun arkadaşının babası, Kuzey Kutbu Maratonu’na katılan ilk Türk olarak adını duyuran Ahmet Uysal’la da her gün gittikleri çocuk parkında tanışmış. Ahmet Uysal’ın gerçekleştireceği Dünya Maratonu Meydan Okuması koşusundan esinlenen Altındere çevre bilincinin olacağı, çocuklar yararına bir eserden yola çıkarak bir yıl boyunca Ahmet Uysal’ın beden hareketlerini gözlemledi ve üç boyutlu avatarını yarattı. Altındere’nin 7 gün, 7 kıta ve 7 maratonu temsilen oluşturduğu ve tamamen üç boyutlu modelleme tekniği ile bilgisayar ortamında gerçekleştirdiği, üretimi bir yıl süren NFT video eseri, dünyada başlayıp Metaverse’te final çizgisinde sona eriyor. Bu eserden ilhamla ‘’Dünya için Koşan Adam’’ adlı (AR) Artırılmış Gerçeklik ile kitap sayfalarının hareketlendiği bir çocuk kitabı da hayata geçirildi. Metnini Süreyya Evren’in kaleme aldığı kitap, Yapı Kredi Yayınları tarafından baskıya hazırlandı. ‘Remastered’ temasıyla 29-30 Eylül’de Tersane İstanbul’da gerçekleşecek MARKA 2022 Konferansı iş birliğiyle gerçekleştirilecek projeden elde edilen tüm gelir, TEGV’e bağışlanacak.
“Ben ve Ahmet büyümeyen çocuklarız. Çocukların içinde zaten özgün bir yaratıcılık var. Nasıl artırırız diye düşünmek yerine, nasıl yok etmeyeceğimizi düşünmeliyiz. Teknoloji gelişiyor ve çocuklar bunu bizden çok daha iyi kullanıyor. Cesur ve yeniliklere açık olmalıyız” diyen Halil Altındere ile teknolojinin, yaratıcılığın, çevre ve sağlıklı yaşam bilincinin bir arada sunulduğu bu sanat projesini konuştuk.
Proje nasıl ortaya çıktı?
Oğlumun parkta oynadığı arkadaşının babası Ahmet Uysal’ın daha önce Kuzey Kutbu’na giden ilk Türk olduğunu ve orada maraton koştuğunu öğrendim. Ayrıca “7 Gün, 7 Kıta, 7 Maraton” projesinde koşacak olması çok ilgimi çekti. TEGV yararına olacak bu projeye bir NFT ile katkıda bulunmak istedim. Ahmet’e koşularında eşlik edip, 3 boyutlu bir avatar haline getirdim. Onun hikâyesinden yola çıkarak biraz da çocuksu bir gözle iklim krizi, ekoloji, teknoloji ve sanatın geleceği ile ilgili kavramları barındıran “Metaverse’de Dünya Maratonu Mücadelesi” isimli kurgusal bir video hazırladım. Ahmet koşarken mevsimler değişiyor ve sonra Metaverse’e ışınlanıp, orada final çizgisine varıyor. Ayrıca Süreyya Evren’in metinlerini yazdığı, AR (artırılmış gerçeklik) teknolojisiyle bir çocuk kitabı hazırladık. Kitaba akıllı cihazlarını tuttuklarında, kitabın sayfaları hareketli ve sesli olacak. Bu çocuklar için çok özel bir deneyim. Kitabı baştan sona okuyanlar NFT sanat videosunun hepsini de izlemiş olacak. Her yıl bir sosyal sorumluluk projesi üstlenen Marka Konferansı, bu projeyi hayata geçirmemde bana destek oldu. Yapı Kredi World desteği ile de kitabı çıkarıyoruz.
Çocuğunuzdan mı ilham aldınız? Proje neyi amaçlıyor?
2014 yılında baba oldum ve ilk 3 yıl hayatım parklarda geçti. Pek çok aile ile tanıştım ve iyi niyetli, güzel projeler hayata geçirdik. Ahmet’le de çocuğum sayesinde tanıştım ve bu sayede hem yaratıcı hem yenilikçi hem faydalı bir proje çıktı. Belki de dünyada ilk defa bir sanat eseri, çocuk kitabı ile buluştu. Pasif okuru daha aktif hale getirip, teknolojiyi kullanarak yaratıcılığı geliştiren ve çevre bilinci ile sağlıklı yaşamı vurgulayan bir çalışma oldu. Yani evet bunların hepsi bir çocuktan doğdu. Ancak Ahmet’le biz de büyümeyen çocuklarız. Bu kitap çocukların iklim değişimiyle ilgili bilinçlenmesini sağlamak, onlara sağlıklı spor konusunda farkındalık kazandırmak ve sosyal sorumluluk değerlerini anlamalarını sağlamak gibi önemli konuları aşılamanın yanı sıra sanatın, ekolojinin ve teknolojinin geleceğine ilişkin de önemli ipuçları veriyor.
“Hareket edin mesajı veriyor”
Günümüz çocuklarının görsel hafızaları gelişkin. Okuma ve yazma konusunda sabırlı değiller. Bu projeyi o anlamda nasıl değerlendiriyorsunuz?
Çocukları teknolojiden uzaklaştırmaya çalışıyoruz ama pek çok işimizi artık buradan yapıyoruz. Dünyanın gidişatıyla ilgili bir mecburiyet oldu. Süreyya ile bu kitabı yaparken teknolojiyi kullandık ama bedeninizi hareket ettirin mesajı veren, çocukları spor yapmaya, cesur olmaya, pasiflikten aktifliğe davet eden bir kitap oldu. Bir de çocuğa bir şey öğretmek değil deneyimleterek durumun bir parçası haline getirmek hedeflendi. Bazı çocuk kitapları çocukları çok pasif kılıyor. Şimdiki çocuklar bundan sıkılıyor.
Eser iklim konusuna da değiniyor. Gençler aslında bu konuda çok kaygılı. Kitapta nasıl anlatılıyor?
Bireyleri çocukluktan bilinçlendirme hem de bunu eğlenerek, merakla yapmaları çok önemli. Sanat zaten toplum yararına olma ya da toplumla ilgili bazı krizlerin altını çizme ve düşündürmeye yönlendirme açısından önemli bir araç. Bu 3 ayaklı bir proje. TEGV aracılığıyla daha geniş kitlelere ulaşmasını istiyoruz. Lansmanı Marka Konferansı’nda olacak ve oradaki katılımcılara dağıtılacak. Aynı zamanda TEGV internet satışı olacak.
Artırılmış Gerçeklik ile sayfalarının hareketlendiği kitap, Yapı Kredi Yayınları’ndan çıktı.
“Metaverse çoğu kişiyi korkuttu”
Klasik sanat yok mu oluyor? Gelecekte çocukların sanata bakışı nasıl olacak?
Klasikler her zaman var olacak ama günün getirdiklerine göre insanın kendini uyarlaması gerekiyor. Çoğu kişi Metaverse’ü duyunca korktu ama ileride çocuklar deneyimleyerek bunun bir parçası olacak. Çocuklar teknolojinin içine doğuyor, bizden daha aktifler. Pek çok iş kolu doğdu ve bu sayede yaratıcılıkları da gelişiyor. O yüzden sanat için de heyecan verici. Çünkü pandemi bizi gösterdi ki, NFT platformları ile insanlar evlerinden galeri gezebildiler. Ben bu konuda olumlu düşünüyorum. Yeniye göre bir şeyler üretmeliyiz. Bir yılda Metaverse teknolojisiyle 10-15 eser üretiyorum. Bunlar hep daha iyisini yapma çabası.