Muristek
ASLIHAN ALTAY KARATAŞ Ankara - Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, dün Türkiye’ye resmi ziyarette bulunan Hollanda Başbakanı Mark Rutte ile görüştü. Baş başa ve heyetler arası görüşmelerin ardından Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde ortak basın toplantısı düzenledi. Erdoğan, toplantıda özetle şunları söyledi:
TÜRKİYE NET TUTUM TAKINDI: Görüşmelerimizde ikili ilişkilerimizin çeşitli yönlerini değerlendirdik. Ukrayna’daki gelişmeleri ayrıntılı şekilde ele aldık. Sayın Başbakana Türkiye’nin Ukrayna ve Rusya arasında yürüttüğü diplomatik çabalar hakkında bilgi verdim. Türkiye olarak Ukrayna’da yaşanan krizin başından bu yana net bir tutum takındık. Her vesileyle sağduyu ve diyalog çağrısı yaptık. Tansiyonun düşürülmesi ve diplomasiye alan açılması gerektiğine dikkat çektik.
DİPLOMASİ TRAFİĞİ: Maalesef Ukrayna’daki insani dram artarak devam ediyor. Binlerce sivil hayatını kaybetti, 3 milyonu aşkın insan ülkesini terk ederek komşu ülkelere sığındı. Bu gidişata bir an evvel son verilmesi için yoğun bir diploması trafiği yürütüyoruz. Sayın Zelenski ve Sayın Putin ile temaslarımı sürdürüyorum. Dışişleri Bakanım geçen hafta Moskova ve Liviv’de mevkidaşları ile görüşmeler gerçekleştirdi. Ateşkes ve kalıcı barışa giden yolda elimizden gelen desteği sunmaya hazır olduğumuzu bir kere daha vurguladık. Şartların zorluğunun farkındayız. Ancak diplomasiyi tek çıkış yolu olarak gören samimi girişimlerimizi bundan sonra da sürdüreceğiz.
İSTİŞARE TOPLANTISI MAYIS’TA: NATO müttefikimiz Hollanda ile ilişkilerimizi ve bölgesel konulardaki diyaloğumuzu daha da geliştirme hususunda ortak iradeye sahibiz. Dışişleri Bakanlarımızın başkanlık ettiği istişare mekanizması için Wittenburg Konferansı’nın 9.toplantısını mayıs ayında Türkiye’de icra edeceğiz. Ticaret hacmimiz geçtiğimiz sene yüzde 30’a yakın artışla 11 milyar dolara ulaştı. Bu şekilde 2016 yılında belirlediğimiz 10 milyar dolar hedefini aşmış oldu. Şimdi ilk etapta 15 milyar dolar, ardından 20 milyar dolar hedefini birlikte ortaya koyduk.
YEŞİL KATEGORİ GEREKLİ: Türk müteşebbisler Hollanda’da kurdukları 23 bine yakın şirket vasıtasıyla 6 milyar dolara ulaşan yatırımlarıyla 80 bin kişiye istihdam sağlıyor. Enerjiden çevreye, altyapıdan teknolojiye, tarım ve gıdadan finansa kadar tüm alanlarda işbirliği imkanlarının artırılması gerektiği konusunda Sayın Başbakanla hemfikiriz. Geçtiğimiz yıl 650 bine yakın Hollandalı dostumuzu Türkiye’de misafir ettik. Hollanda’nın seyahat listesinde Türkiye’nin yeşil kategoriye alınması halinde, yeniden salgın öncesi rakamlara ulaşacağımıza, hatta aşacağımıza inanıyorum.
FASILLARIN AÇILMASINI BEKLİYORUZ: Son küresel gelişmeler Türkiye’nin AB üyesi olmasının katma değerini yeniden ve tereddüde mahal bırakmayacak şekilde ortaya koymuştur. AB’nin kısır çıkar hesaplarına teslim olmadan artık üyelik müzakeresi fasıllarını açmasını, Gümrük Birliği’nin güncellenmesi müzakerelerine süratle başlamasını bekliyoruz.
NATO’DA DAYANIŞMA LAZIM: (NATO Zirvesinde hangi mesajları ileteceksiniz? Savunma sanayinde işbirliğinden uzak durmakla eleştirmiştiniz) NATO üyesi ülkelere tekrar açacağız, kendilerine bu konuyu ısrarla söyleyeceğiz. Eğer NATO üyesiysek, NATO’da berabersek dayanışmamızı ortaya tam manasıyla koymamız lazım. Özellikle savunma sanayine yönelik atılacak adımlarda NATO ülkeleri olarak birbirimizle dayanışma içerisinde olmamız lazım. Zira dünya hiçbir savunma sanayinde bir ürününü tek başına yapmıyor. Değişik ülkelerden gelen desteklerle bunları bütünleştirip ona göre savunma sanayinde adımını atıyor. Şu anda Rusya-Ukrayna savaşında da bunu gördük. Bundan sonra kim bilir nerelerde, neyi göreceğiz. Temennimiz odur ki bunların olmadığı bir dünyayı, barışın egemen olduğu bir dünyayı hep birlikte kuralım ve NATO da bu noktada en büyük rolü alan bir oluşum olsun.
MAYINA TEDBİR ALINDI: (Odessa Körfezinden sürüklenen mayınların Türk karasularını tehdit ettiği iddiası) Bu şu anda konuşuluyor, ama bununla ilgili olarak birinci derecede Milli Savunma Bakanlığımız her türlü tedbirini alıyor. Gereği neyse bunlar da yapılacaktır, yapılmaktadır, hiç endişeniz olmasın.
‘Türkiye’nin lider rolünden memnunuz’
Hollanda Başbakanı Rutte ise, görüşmelerde ağırlıklı olarak Ukrayna’daki durumu ele aldıklarını, NATO için Türkiye’nin çok büyük siyasi ve askeri öneme haiz olduğuna işaret etti. Rutte, şunları kaydetti:
“Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın söylediği gibi, bu bölgesel barış ve istikrara ağır bir darbedir. Komşusunu işgal ederek Putin, Ukrayna’nın egemenliğini ve toprak bütünlüğünü ihlal etmiştir. Karadeniz’e sınırı olan üç ülkeden bahsediyoruz. Türkiye bu ihtilafta aslında kilit bir rol oynuyor. Sayın Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bu rolü üstlenmiş olmasından büyük bir memnuniyet duyuyor ve size bir kez daha teşekkür etmek istiyorum. Türkiye aynı zamanda boğazdan gemilerin geçişi konusunda Montrö Sözleşmesi çerçevesinde gerekli yükümlülüklerini de yerine getirmiştir. Türkiye sorumluluğu üstleniyor ve ötesine de geçiyor. Bu korkunç ihtilafı, Rusya’nın Ukrayna’daki saldırganlığını müzakere yoluyla sonlandırma çabalarınız için çok teşekkür ediyorum.”
Türkiye’nin Rusya’ya yönelik yaptırımlara katılması konusundaki soruya ise Rutte’nin yanıtı “Türkiye BM yaptırımlarını uyguluyor. Türkiye’nin burada özel bir konumu var coğrafi konumu sebebiyle ve tabii ki Suriye’deki angajmanı sebebiyle. Dolayısıyla Türkiye’nin tüm yaptırımları uygulamasını arzularız, ama Türkiye’nin şu anda diplomatik rolü ve liderlik rolünü oynamasından da ziyadesiyle memnunuz” oldu.