Muristek
Uzun yıllar hüküm sürdüğü bölgelerde barışı hâkim kılan Osmanlı Devleti’nin önemli komutanlarından olan Habeş Beylerbeyi Özdemir Paşa’nın bugün Eritre’nin Massava bölgesinde bulunan anıt mezarı sahipsiz bırakıldı. Tarihi şehirde yer alan anıt mezar ile ilgili bugüne kadar ciddi bir onarım çalışması yürütülmediği ve anıt mezarın yıkılma tehlikesi ile karşı karşıya kaldığı görülüyor. Memluk devrinde Mısır eyaletinde beylerbeyi olarak görevlendirilen Özdemir Paşa, Osmanlı Devleti’nin Mısır seferi sonrasında subay olarak Osmanlı ordusunda hizmete başladı. Daha sonra birkaç bin askeriyle birlikte Sudan, Eritre, Somali ve Habeşistan topraklarında fetihler yaptı. Habeş Fatihi olarak da bilinen paşa, fethettiği bölgelere inşa ettiği cami, han, hamam gibi onlarca yapıyla bölge halkının gönlünü kazandı. Özdemir Paşa, Kanuni Sultan Süleyman’ın bölgeye yönelik her meselede danıştığı isimlerin başında yer alıyordu. “ÖZDEMİR PAŞA’YI AFRİKA’DA UNUTTUK”Osmanlı Devleti için uzun yıllar boyunca hizmet eden Özdemir Paşa’nın, Afrika’daki mirasının camiler, medreseler ve köprülerden ibaret olduğunun altını çizen Gençoğlu, Yemen’de vefat ettiği halde vasiyeti üzere Eritre’ye taşınmasının onun bölgeyle olan muhabbetini gösterdiğini belirtti. Gençoğlu, “Geride Türk-İslam mirası bırakan ve Türk kahvesini Osmanlı toplumuna tanıtan Özdemir Paşa’yı Afrika’da unuttuk. Türkiye’nin yetkili kurumlarının bu mirasa sahip çıkması elzemdir” diyerek yetkililere seslendi. “ŞU AN BİR ÇALIŞMA YÜRÜTÜLMÜYOR”Yakın ve gönül coğrafyada tarihi birçok alanda çalışmalar yürüten Türk İş birliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı’nın (TİKA) bölgede yürüttüğü birçok çalışma olduğu biliniyor. Özdemir Paşa’nın anıt mezarı ile ilgili çalışma yürütülüp yürütülmediğine ilişkin görüştüğümüz TİKA yetkilileri, şu aşamada bir çalışma olmadığını ifade etti. Asmara’da görev yapan büyükelçilerin de bu konuya yeteri kadar önem vermedikleri görülüyor. “AFRİKA’DAKİ OSMANLI MİRASINA SAHİP ÇIKMALIYIZ”Osmanlı Devleti’nin Afrika tarihi üzerine çalışmalar gerçekleştiren Dr. Halim Gençoğlu, Özdemir Paşa’nın 1561 yılında Yemen valisi iken hayatını kaybettiğini, mezarının ise vasiyeti üzerine 10 yıl sonra Eritre’nin Massava’daki Şeyh Durbuş Mezarlığı’na nakledildiğini ifade etti. Gençoğlu, Özdemir Paşa’nın Afrika’daki Osmanlı Devleti’nin kudretini gösteren komutanlardan biri olduğunu belirterek, “Bugün Doğu Afrika’da hâkim din İslam’dır. Özdemir Paşa ve oğlu Osman Paşa, Doğu Afrika’yı Katolik olmaktan kurtardılar. Sudan, Habeşistan, Somali, Uganda, Kenya ve Tanzanya’da İslam dininin yayarak kültürel yayılmanın temellerini attılar. Özdemir Paşa’nın anıt mezarına sahip çıkmalıyız. Osmanlı mirasını arkamıza alarak, diplomasi yapmak için önce o mirası muhafaza etmemiz gerekir” dedi. Ali Ekber / Ankara
Çok Okunanlar