Muristek
Bergama Kozak Yaylası’nın en önemli gelir kaynaklarından çam fıstığındaki verimin yıldan yıla azalmasıyla birlikte köy nüfusunun da göç etmeye başladığını belirten köylüler, verim düşüklüğüne sebep olan faktör bulunduktan sonra eski günlere dönmeyi umut ediyor.
Türkiye’nin çam fıstığı üretiminin önemli bir bölümünü karşılayan ve Bergama Kozak Yaylası’nın en önemli geçim kaynakları arasında bulunan çam fıstığındaki verim düşüklüğü, 10 yıldır devam ediyor. 16 köyün bulunduğu Kozak Yaylası’ndaki üreticiler, yıldan yıla azalan ürün nedeniyle köylerinden göç etmeye başladı. Tarım ve Orman Bakanlığının yanı sıra İzmir Büyükşehir Belediyesi ve çeşitli akademisyenlerin de verim düşüklüğüne neden olan faktörleri araştırdığını belirten Ayvatlar köyü Muhtarı Yılmaz Tutar, elde edilen sonuçlara göre yapılması gerekenleri köylüler olarak yapacaklarını ve eski günlere dönmeyi umut ettiklerini söyledi.
“Büyük ihtimalle iklim şartlarından dolayı”
2010 yılından bu yana çam fıstıklarında verimsizlik olduğunu ifade eden Tutar, “2010 yılından önce Kozak Yaylası olarak gelirimiz çok iyiydi. Ağaçlarımız mahsul veriyordu. Hastalık yoktu. Yıldan yıla verim azaldı ve neredeyse tamamen bitti. Bu köy 6 bin 500 dekar. 150 hane vardı ama şu anda 117 haneye düştük. Verim düşünce göç olmaya başladı. Verim düşüklüğünün kesin bir nedeni yok. Devletimiz, İzmir Büyükşehir Belediyemiz, akademisyenlerimiz çalışıyor. Ancak henüz net bir sonuç yok. İklim şartlarından dolayı olabilir, hastalıktan dolayı olabilir, madenden dolayı olabilir. Nedeni net bir şekilde belli olursa halk olarak ne gerekiyorsa yapacağız. Bize göre büyük ihtimalle iklim şartlarından dolayı verim düşüklüğü yaşanıyor” dedi.
“Bir çuval küner satsan ayda 8 bin lira kazanırsın”
Verimin yüksek olduğu yıllarda küner de denilen bir çuval kabuklu fıstığı sattıklarında bir aylık geçimlerini sağladıklarını kaydeden Tutar, “Şu anda verim olsa ve bir çuval küner satsan ayda 8 bin lira kazanırsın. Kozak Yaylası’ndaki bazı köylerde geçen yıl nispeten daha iyi verim oldu. Ancak 2 bin 500 kilo kozalaktan ortalama 75 kilo ürün geldi. Eskiden bu rakam 500 kiloydu. Ürünümüzde neredeyse yüzde 70 azalma oldu. Köylüler olarak bize ne görev düşüyorsa yapmaya hazırız. Yeter ki bizi yönlendirsinler. Şu an ağaç var ama mahsul yok. Bir kilo kabuklu çam fıstığının kooperatif fiyatı 170 lira, ama bir markette kilosu bin 500 liraları bulabilir. Mahsulümüz olsa Kozak olarak refah içerisinde yaşayacağız. Aydın’daki verimde çok fazla bir düşüklük yok, ancak bizim verimimiz çok düştü” diye konuştu.