Muristek
NASA, Plüton'da dev buz volkanları keşfetti: "Güneş Sistemi'ndeki hiçbir şeye benzemiyor"
NASA’nın Yeni Ufuklar (New Horizons) uzay aracının kaydettiği Plüton görüntüleri, bir sürpriz ortaya çıkardı.
Cüce gezegende buz volkanlarının yakın zamanda patlamasıyla oluştuğu düşünülen engebeli bir arazi tespit edildi.
ABD’deki Güneybatı Araştırma Enstitüsü'nden kıdemli araştırmacı Kelsi Singer, "Güneş sisteminde gördüğümüz hiçbir şeye benzemeyen, devasa buzlu volkanlardan oluşan bir alan keşfettik" diye konuştu.
fazla okuBu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Araştırma ekibinin elde ettiği bulgular, hakemli bilimsel dergi Nature Communications’ta yayımlandı.
Yeni Ufuklar, Temmuz 2015'te cüce gezegenin yakınından geçmişti. O geçişte toplanan veriler, hala inceleniyor ve bir dizi keşfe önayak oluyor.
Ortalama sıcaklığı eksi 232 santigrat derece olan buzlu gök cismi; dağlara, vadilere, buzullara, ovalara ve kraterlere ev sahipliği yapıyor.
Şimdiyse analizler, Plüton'un bu ilginç yer şekillerine bir yenisini ekliyor. Yeni keşfedilen ve su buzundan meydana gelen bölge, volkanik kubbelerle dolu ve büyük ölçüde engebeli.
Volkanik kubbelerin en büyüklerinden ikisi, Wright Mons ve Piccard Mons adlarıyla biliniyor.
Wright Mons’un uzunluğu 4 ila 5 kilometreyken, genişliği de 150 kilometreyi buluyor. 7 kilometre yüksekliğindeki Piccard Mons’un genişliğiyse 225 kilometre.
Ekip, bölgenin muhtemelen bir veya iki milyar yıl önce oluştuğunu ve bazı bölgelerin 200 milyon yıldan daha genç olduğunu düşünüyor.
Bu ilk başta çok uzun bir süre gibi gelse de bu da jeolojik açıdan az bir süreye işaret ediyor ve Plüton’a dair önceki tahminlere meydan okuyor.
Zira, bilim insanları, Plüton’un volkanizmayı tetiklemek için gereken iç ısıdan yoksun olduğuna inanıyordu.
Singer’a göreyse bulgular, buz volkanlarının nispeten yakın zamanda aktif olduğunu ve Plüton'un iç kısmının beklenenden daha fazla artık ısıya sahip olduğunu gösteriyor.
Bilim insanı, konuyla ilgili şu ifadeleri kullanıyor:
Plüton'un düşündüğümüzden daha fazla iç ısıya sahip olduğu anlamına geliyor Bu da gezegen cisimlerinin nasıl çalıştığını tam olarak anlamamışız demektir.
Buz volkanları, bazı yönlerden Dünya'daki volkanlara benziyor. Plüton'un yüzeyi büyük ölçüde buzdan oluştuğu ve yüzeydeki sıcaklıklar suyun donma noktasının çok altında olduğu için, volkanlardan taşan sıvı suyun gezegenimizdeki magmaya benzeyeceği düşünülüyor.
Zira bu sıvının, volkandaki bir patlamanın ardından yüzeye çıkması, donarak katılaşması gerekiyor.
Singer, "Muhtemelen tamamen sıvı gelmiyor; biraz sıvı ve biraz buzlu bir şey gibi, akışkan bir katı gibi düşünülebilir" diyor:
Daha çok ketçap veya diş macununa benzetilebilir.
ShapeCreated with Sketch. Fotoğraflarla dünyadan haberler Hepsini göster 30 Fotoğraflarla dünyadan haberler 1/30 29 Mart 2022 – Çin'in Şanghay kentinin Jing'an semtinde koruyucu giysi giymiş bir görevli, Kovid-19'un yayılmasını önlemek amacıyla karantinaya alınmış bir mahallenin girişinde nöbet tutuyor. 26 milyon nüfuslu şehir için pazartesi günü açıklanan iki aşamalı karantina kapsamında köprülerle tüneller kapatıldı ve otobanları kullanmak yasaklandı. Yapılan açıklamaya göre 28 Mart-1 Nisan’da Huangpu Nehri'nin doğu ve güney kısmında, 1-5 Nisan’da ise nehrin batı kısmındaki bölgelerde karantina uygulanacak (Hector Retamal / AFP) 2/30 28 Mart 2022 - Hindistan'da milyonlarca kişi daha iyi ücret ve işçi hakları için iki günlük bir genel grev başlattı. Protestocular, merkezi hükümetin politikalarına karşı ülkenin dört bir yanında düzenlenen gösterilere katıldı. Fotoğraftaysa Ahmedabad kentindeki kadın protestocular slogan atarken görülüyor. Grev çağrısı yapan 10'a yakın sendika, hükümetin sosyal güvenlik kapsamını genişletmesinin yanı sıra devlete ait varlıkların özelleştirilmesinin durdurulmasını talep ediyor (Sam Panthaky / AFP) 3/30 27 Mart 2022 - Belçika’daki Strépy-Bracquegnies Karnavalı için toplanan kalabalığın arasına geçen hafta bir arabanın hızla dalması sonucu hayatını kaybeden kişiler bugün La Louviere şehrinde anıldı. 1800'lerden beri her yıl düzenlenen karnaval Kovid kısıtlamaları sebebiyle iki yıldır yapılamıyordu. Yaklaşık 200 kişilik grup, karnavala katılmak için erken saatlerde Strépy-Bracquegnies kasabasında bir araya gelmişti. Saldırıda en az 6 kişi ölürken, 70 kişi de yaralandı. Yerel yetkililer arabayı süren iki gencin alkollü olduğunu, olayın terör bağlantısı olmadığını açıkladı (Aris Oikonomou / AFP) 4/30 26 Mart 2022 - Birleşik Krallık'ın başkentinde göstericiler "Londra, Ukrayna'nın yanında" yürüyüşü için bir araya gelip Ukrayna bayrakları salladı. Rusya'nın bir aydır süren istilası sonucu 10 milyon Ukraynalı evlerinden ve yaşadıkları şehirlerden kaçmak zorunda kaldı. UNICEF, Ukrayna'nın 7,5 milyonluk çocuk nüfusunun yarısından fazlasının, 4,3 milyon çocuğun yerinden olduğunu açıkladı. UNICEF Genel Direktörü Catherine Russell, bu durumun "kalıcı sonuçlar doğurabilecek korkunç bir dönüm noktası" olduğunu söyledi (Justin Tallis / AFP) 5/30 25 Mart 2022 - Rusya'nın Ukrayna'ya başlattığı istilanın 30. gününde, ülkenin kuzeydoğusundaki Harkov kentinde topçu ateşinin isabet ettiği bir bina ve önündeki araç yanarken eşyalarını toplamış bir adam şehri terk etmek için yola çıkıyor. Ukraynalı yetkililer Rusların Harkov şehrindeki bir tıbbi tesisi vurduğunu, en az 4 sivilin hayatını kaybettiğini ve yararlıların da olduğunu açıkladı. Öte yandan Rusya Savunma Bakanlığı, 2 Mart'tan bu yana ilk kez zayiat raporu açıklayarak Ukrayna'da 1,351 Rus askeri personelin öldüğünü, 3 bin 825 de yaralı olduğunu duyurdu (Aris Messinis / AFP) 6/30 24 Mart 2022 - NATO ülkelerinin liderlerinin katıldığı olağanüstü zirve, Belçika'nın başkenti Brüksel'de gerçekleştirildi. Gündemdeyse Rusya'nın Ukrayna'ya bir ay önce başlattığı saldırı vardı. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Ukrayna'ya siber güvenlik ve ekipman yardımı yapılacağını, ayrıca Bulgaristan, Macaristan, Romanya ve Slovakya'da 4 yeni NATO savaş grubunun konuşlandırılacağını açıkladı (Brendan Smialowski / AFP) 7/30 23 Mart 2022 - Nijerya'nın Lagos kentindeki Apongbon pazarında dükkan sahipleri yangından geriye kalanları topluyor. Sabah çıkan yangın Nijerya'nın ticari başkentindeki ana köprülerden birinde ağır hasara sebep oldu ve düzinelerce dükkanı tahrip etti. Alevler ülke genelinde bir elektrik kesintisi uygulanırken yükseldi. Yakıt fiyatlarında küresel çapta görülen fırlama, Afrika'nın en büyük ekonomisindeki haneleri ve işletmeleri de vurdu. (Benson Ibeabuchi / AFP) 8/30 22 Mart 2022 - Senegal'de Dakar'ın güneyindeki Toubab Dialaw köyünün sakinleri yaklaşık 4 hafta susuz kaldıktan sonra yerleşim bölgelerine gelen kamyondan su alıyor. 1993'ten beri her yıl 22 Mart tarihinde artan su krizine dikkat çekmek için Dünya Su Günü kutlanıyor. Birleşmiş Milletler verilerine göre dünyada 2,2 milyar kişinin güvenilir suya erişimi yok (John Wessels / AFP) 9/30 21 Mart 2022 - Bangladeş'in başkenti Dakka'daki nehirde dün meydana gelen kazada bir feribot alabora olmuştu. AFP'nin objektifine takılan bir grup kadın bugün de devam eden arama kurtarma çalışmalarını izliyor. Bir kargo gemisinin onlarca kişiyi taşıyan feribota çarpması sonucu şu ana kadar en az 6 kişi hayatını kaybetti. Yerel medya ajansları feribotta 30 ila 50 kişi olduğunu ve yaklaşık 20 kişinin yüzerek kıyıya ulaşabildiğini söylese de tam yolcu sayısı bilinmediği için kesin bir kayıp sayısı verilemiyor. Kazanın ardından Bangladeş hükümetiyse yük gemisine el koydu (Munir Uz Zaman / AFP) 10/30 20 Mart 2022 - Fransa'da cumhurbaşkanlığı seçimlerine bir aydan az kaldı. İki turlu seçimlerin ilk ayağı 10 Nisan'da düzenlenecek. Ülkenin mevcut cumhurbaşkanı Emmanuel Macron adaylığını açıklamaya son ana bırakmış, daha sonra da diğer adaylarla canlı yayında tartışmaya çıkmayacağını ilan etmişti. Macron'un dişli rakipleri arasında yer alan solcu aday Jean-Luc Melenchon'un liderliğindeki bugünkü yürüyüşte de Macron'un kuklası havaya fırlatıldı. Melenchon anketlerde yükselmeye devam ediyor (Thomas Padilla / AP) 11/30 19 Mart 2022 - Ukrayna'nın batısındaki Lviv kentindeki bir insani yardım merkezinin gönüllüleri tahliye edilenler için bağışlanan giysiler arasında dinleniyor. Rusya bugün Ukrayna'ya yönelik saldırısını şiddetlendirerek ilk kez hipersonik füzeler kullandığını duyurdu. Öte yandan Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, Moskova'nın barış için ciddi şekilde "masaya oturmayı" kabul etmesinin zamanının geldiğini söyledi (Yuriy Dyachyshyn / AFP) 12/30 18 Mart 2022 - Polonya'nın güneydoğusundaki Przemysl şehrindeki Ukrayna Evi tiyatrosu Ukraynalı mülteciler için bir sığınak haline getirildi. Birleşmiş Milletler, Rus istilası başladığından beri Ukrayna'dan kaçan kişi sayısının 3 milyon 250 bini aştığını, Polonya'ya gelen mültecilerin 2 milyondan fazla olduğunu açıkladı. Ukrayna hükümeti Rus saldırılarıyla harap olan kasaba ve şehirlerdeki sivillerin tahliye edilmesi için 9 koridor oluşturulduğunu duyurdu (Wojtek Radwanski / AFP) 13/30 17 Mart 2022 - Ukrayna'nın başkenti Kiev'de itfaiye görevlileri havada imha edilen bir Rus füzesinin parçasının isabet ettiği konutta çalışıyor. Acil servis yetkilileri yerel saatle sabah 5.02'de isabet alan 16 katlı apartmanda bir kişinin hayatını kaybettiğini ve üç kişinin yaralandığını, 30 kişininse binadan tahliye edildiğini açıkladı. Üç haftayı aşkın süredir devam eden savaşta, Kiev'i kuşatmaya çalışan Rus birlikleri kente birkaç gündür sabahın erken saatlerinde saldırı düzenliyor (Fadel Senna / AFP) 14/30 16 Mart 2022 - Japonya'nın doğusunda meydana gelen 7,3 şiddetindeki deprem milyonlarca evin elektriğinin kesilmesine yol açtı. 2011'deki nükleer felaketin yaşandığı Fukuşima prefaktörlüğü için tsunami uyarısı yapıldı. Japonya Başbakanı Fumio Kishida ülkenin nükleer santrallerinde herhangi bir anormalliğin tespit edilmediğini, Fukuşima'da bir hızlı trenin raylardan çıktığını fakat kimsenin yaralanmadığını açıkladı. 60 kilometre derinlikte gerçekleşen depremden sonra yetkililer halka gelecek günlerdeki artçılara hazırlıklı olmaları çağrısı yaptı (Philip Fong / AFP) 15/30 15 Mart 2022 - Çin'in İç Moğolistan bölgesinin Manzhouli kentinde kişisel koruyucu ekipman giymiş bir polis memuru, Kovid-19'un yayılmasını önlemek amacıyla kurulmuş yerleşimdeki sakinlere dağıtılacak gıda ve günlük ihtiyaçları götürüyor. Kovid-19 enfeksiyonlarının bir gün öncesine göre iki katına çıkarak son iki yılın zirvesini gördüğü Çin'de, hastalığın yayılmasına karşı sert önlemlerin ekonomik sonuçlarına ilişkin endişeler de artıyor. Şanghay'daysa sinemalar, tiyatrolar ve müzeler kapatılırken okulların da uzaktan eğitime geçeceği açıklandı (AFP) 16/30 14 Mart 2022 - Myanmar'da ülke genelindeki elektrik kesintileri nedeniyle Yangon kentindeki binlerce kişi suya da ulaşamıyor. Halk ellerindeki bidonları doldurmak için su kaynaklarına akın etti. Myanmar yönetimini 1 Şubat 2021'de ele geçiren askeri hükümet, geçen hafta birçok şehirde elektriğin kesileceğini duyurmuştu. Yerel kaynaklar da ülkenin ne fabrikalara ne de hanelere yetecek kadar elektrik üretemediğini bildiriyor. Bu esnada ülkenin devlet başkanı Min Aung Hlaing ise elektrikli trenlere geçmenin hayallerini kurduğunu duyurdu (AFP) 17/30 13 Mart 2022 - Paralimpik Kış Olimpiyatları bu yıl Çin'in başkenti Pekin'de düzenlendi. 4 Mart'ta başlayan oyunların kapanış seremonisiyse bugün yapıldı. Çin'in olimpiyatlardaki performansı dikkat çekiciydi. Ev sahibi 8 altın, 20 gümüş ve 23 bronz olmak üzere toplam 61 madalya kazanarak en çok madalya kazanan ülke oldu. 2026'daki bir sonraki Paralimpik Kış Oyunları'na İtalya'nın Milano ve Cortina şehirleri ev sahipliği yapacak (Dita Alangkara / AP) 18/30 12 Mart 2022 - Ukraynalı bir asker başkent Kiev'de Rus ordusunun gerçekleştirdiği bombardımanlar sonucu hasar görmüş bir binadan çıkıyor. Kiev'in çevresinde konuşlanan Rus kuvvetleri, iki haftadan uzun süredir bombaladığı ülkenin güneyindeki Mariupol'u da binlerce kişinin etkilendiği yıkıcı bir kuşatma altına almış durumda. Ukraynalı yetkililer Rusya'nın gerçekleştirdiği yoğun bombardımanın ve hava saldırısı tehdidinin siviller için koridor oluşturulmasını tehlikeye attığını söylüyor. Birleşmiş Milletler, Rus istilası başladığından beri Ukrayna'dan ayrılan kişi sayısının 2 milyon 500 bini geçtiğini açıkladı (Aris Messinis / AFP) 19/30 11 Mart 2022 - Japonya'da hükümet resmi bir tören düzenlemese de Fukushima nükleer felaketinin 11'inci yılında kaybolanlar ve hayatını kaybedenleri anmak için binlerce kişi bir araya geldi. 11 yıl önce bugün, Honşu adası açıklarında meydana gelen deprem devasa tsunami dalgalarına sebep olmuş, uzmanların Çernobil felaketinden sonra en büyük ikinci nükleer kaza olarak tanımladığı kazaya yol açmıştı. Yurttaşlar depremin vurduğu saat olan 14.46'da 1 dakikalık saygı duruşu gerçekleştirdi. Deprem ve ardından yaşananlar 15 binden fazla kişinin ölümüne sebep oldu ve yaklaşık 38 bin kişi hâlâ yerinden edilmiş durumda (Charly Triballeau / AFP) 20/30 10 Mart 2022 - Endonezya'daki Merapi Yanardağı gökyüzünü ateş kırmızına çevirerek patlayıp yamaçlarından aşağı lavlar akmaya başlayınca 250'den fazla kişi evini tahliye etmek zorunda kaldı. Ulusal Afet Yönetimi kurumu, dünyanın en aktif yanardağlarından biri olan Merapi'den çıkan gaz, volkanik kül ve taşların kraterden 5 kilometre uzağa yayıldığını açıkladı. Merapi'nin 2010'daki son büyük patlaması 300'den fazla kişiyi öldürmüş, çevredeki bölgelerden yaklaşık 280.000 sakini evlerini tahliye etmek zorunda bırakmıştı (Devi Rahman / AFP) 21/30 9 Mart 2022 - Ukrayna'nın en önemli liman kentlerinden Odessa'nın tren istasyonunda yurttaşlar şehri terk etmeyi bekliyor. ABD Savunma Bakanlığı, Rusya'nın karadaki askerlerinin şehre bir saldırı düzenlemeye hazır göründüğünü ve harekatın bir amfibi saldırıyla koordinasyon içerisinde gerçekleşebileceğini açıkladı. Öte yandan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, "Ukrayna'daki milliyetçilerin sivillerin tahliye edilmesine engel olduğunu" söylerken, Ukraynalı yetkililer savaştan etkilenen bölgelerdeki sivillerin tahliyesinin önüne geçen şeyin süregelen Rus bombardımanları olduğunu belirtti (Bülent Kılıç / AFP) 22/30 8 Mart 2022 - Polonya'nın Ukrayna sınırındaki Przemysl kentinde Kadınlar Günü vesilesiyle bir rahip, Ukrayna'dan gelmiş ve yeniden iskan edilmeyi bekleyen kadınlara tren istasyonunda çiçek verdi. Birleşmiş Milletler, Rusya iki haftadan kısa süre önce topyekün istilaya başladığından beri 2 milyondan fazla kişinin Ukrayna'yı terk ettiğini duyurdu. Polonya, bugünün verilerine göre bu rakamın yaklaşık yarısına tekabül eden 1,2 milyon mülteci kabul etti (Louisa Gouliamaki / AFP) 23/30 7 Mart 2022 - Hindistan'ın kontrolündeki Keşmir'de bir pazar yerine el bombasıyla saldırılması sonucu hayatını kaybeden Rafia Nazir'in ailesi ve akrabaları genç kadının cenazesinde yasa boğuldu. Saldırıda en az iki kişi öldü, 20'den fazla kişi de yaralandı. Yetkililer, saldırının o anda bölgede bulanan güvenlik güçlerine yönelik olduğunu söylerken, yaralılar arasında bir de polis memuru bulunuyor (AP / Mukhtar Khan) 24/30 6 Mart 2022 - Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin tetiklediği uluslararası eylemlerin parçası olarak dünyanın pek çok şehrinin yanı sıra Londra'nın merkezinde de protestolar düzenlendi. Eylemi dünyanın dört bir yanından savaş karşıtı örgütlerin oluşturduğu "Ukrayna'ya Barış" (Peace in Ukraine) koalisyonu düzenledi. Savaşın durdurulması için eylem çağrılarının ardından toplanan protestocuların bir kısmı ellerinde "Ukrayna'da savaşa hayır", "NATO'nun genişlemesine hayır", "Nükleer savaşa hayır" yazan bir pankart taşıdı (Justin Tallis / AFP) 25/30 5 Mart 2022 - Fransa'da Rusya'nın Ukrayna'yı istilasını protesto edenler başkent Paris'in Place de la Republique meydanında bir araya gelip Ukrayna bayrakları açtı. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, dün Avrupa'nın dört bir yanında savaş karşıtı gösteri düzenlemek için toplanan kişilere video bağlantısıyla seslendi ve "Biz düşersek siz de düşeceksiniz" diyerek herkesi elinden geldiğince Ukrayna'ya destek olmaya çağırdı. (Sameer Al-Doumy / AFP) 26/30 4 Mart 2022 - Ukrayna'da başkent Kiev yakınlarındaki Irpin şehrine atılan bombalar evlere isabet etti. Birleşmiş Milletler, Rusya'nın topyekün istilası başladığından beri Ukrayna'dan ayrılan kişi sayısının 1,2 milyonu aştığını açıkladı. BM İnsan Hakları Konseyi ise Rusya'yı kınayan ve Ukrayna'daki tüm insan hakları ihlallerini soruşturacak uluslararası bağımsız soruşturma komisyonu kurulmasına ilişkin karar tasarısını kabul etti (Aris Messinis / AFP) 27/30 3 Mart 2022 - Avustralya'da yaşanan sel felaketi sürerken Sidney'in doğusunda Eyalet Acil Servisi'nden gönüllüler su basmış bir çiftlik evinden bir lamayı kurtarıyor. Rekor düzeydeki yağışlar bölgenin en büyük barajının taşmasına neden olunca kayıtlara geçen en kötü sel felaketlerinden biri başladı. 500 bini bulan kişiye Sidney'deki evini tahliye etmesi söylendi. (Muhammad Farooq / AFP) 28/30 2 Mart 2022 - Yeni Zelanda'nın başkenti Wellington'da Kovid-19 aşısı zorunluluklarına ve kısıtlamalarına karşı yapılan gösterilerin 23. gününde polis protestocuları dağıtmak için harekete geçerken protestoculardan biri parlamento binasının önündeki yakılan ateşe masa fırlatıyor. Yeni Zelanda parlamento binasının çevresinde yaklaşık üç haftadır kamp kuran protestocuları dağıtma çabasındaki polis, bölgedeki sokakları kapatmak için kullanılan arabaları, kamyonetleri ve tırları da çekti. Düzinelerce protestocunun tutuklandığı olaylarda parlamento binasına yakın yerlerde yangınlar çıktı. Yeni Zelanda polisi 65 kişinin tutuklandığını duyurdu (Marty Merville / AFP) 29/30 1 Mart 2022 - Polonya'nın Ukrayna sınırındaki Medyka kasabasında Rus istilasından kaçan Ukraynalı mültecileri barındırmak için bir spor salonuna yüzlerce yatak yerleştirildi. Ukrayna'dan kaçanları gün boyu Polonya'nın sınır kasabalarındaki güvenli noktalara getiren trenler ve otobüsler, sadece saldırı altındaki bir anavatandan kaçan Ukraynalıları değil, Ukrayna'yı yurt edinmiş ve akıbetleri artık belirsiz olan çok sayıda başka kişiyi de taşıyor (Visar Kryeziu / AP) 30/30 27 Şubat 2022 - Almanya'nın başkenti Berlin'de, Rusya'yı kınamak ve Ukrayna'ya destek vermek için düzenlenen miting ülkede son yıllarda yapılan en kitlesel katılımlardan birine sahne oldu ( Fabrizio Bensch/Reuters)
Plüton yeniden gezegen olarak sınıflandırılabilir mi?
Yeni Ufuklar, Plüton’un bu bölgesini incelerken, buz bolkanı aktivitesine tanık olmadı. Ancak bölgeyi yalnızca bir gün gözlemleyebildi. Araştırma ekibine göre buz volkanlarının hala aktif olması mümkün.
Singer, "Dünya üzerindeki gibi bir süre uykuda kalıp, sonra tekrar aktifleşiyor olabilirler" ifadelerini kullandı.
Yeni araştırma, Plüton’un yeniden gezegen ilan edilmesini talep eden bilim insanlarını cesaretlendirebilir.
Uluslararası Astronomi Birliği'nin (IAU) 2006'da son halini verdiği ve üzerinde uzlaştığı gezegen tanımına göre bir gök cisminin gezegen kriterini karşılaması için üç koşul mevcut: Bir yıldızın etrafında dönme, küresel şekle sahip olmak için yeterli kütleyi barındırma ve yörüngesindeki kütle çekim kuvveti en yüksek cisim olma.
Plüton Güneş'in etrafında dönüyor ve küresel yapı özelliğini de karşılıyor. Bu nedenle Plüton uzun süre Güneş Sistemi'nin 9. gezegeni olarak kabul edilmişti. Ancak 2006'da gök cismi üçüncü kriteri karşılamadığı için cüce gezegen olarak sınıflandırıldı ve eski statüsünü kaybetmişti.
Öte yandna, daha sonra bir grup araştırmacı, bu gezegen kriterlerinin bilimsel olmadığını öne sürdükleri bir makale yayımlamıştı. Özellikle "Plüton'un katili olan" üçüncü kriterin iptal edilmesini isteyen araştırmacılar, gezegen tanımının şu şekilde basitleştirilmesini talep etmişti: Gök cisminin jeolojik açıdan (şu anda veya bir zamanlar) aktif olması.
Plüton’daki buz volkanlarının hala aktif olduğu kesin olarak kanıtlanırsa, gezegen/cüce gezegen tartışması da hız kazanabilir.
Plüton’da hayat var mı?
Plüton'da bir zamanlar yeraltı okyanusu olduğu biliniyor. Bu buz volkanlarını tespit etmek, yeraltı okyanusunun hala mevcut olduğunu ve sıvı suyun yüzeye yakın olabileceğini düşündürüyor.
Plüton'un içinin sıcak olma ihtimali, cüce gezegenin potansiyel yaşanabilirliği hakkında merak uyandıran soruları gündeme getiriyor.
Singer, "Orada hayatta kalmaya çalışan herhangi bir organizma için birçok zorluk var" dedi:
Bazı sürekli besin kaynaklarına ihtiyaçları olacak ve eğer volkanizma aralıklıysa, yani ısı ve su mevcudiyeti değişkense, bu bazen organizmalar için de zorluk yaratır.
Independent Türkçe, CNN International, Space
Derleyen: Çağla Üren
çeviriUzayPlütoncüce gezegenbuz volkanıNASAYeni keşif, Plüton'un yeniden gezegen diye sınıflandırılma ve yaşam barındırma ihtimalini de gündeme getiriyorÇarşamba, Mart 30, 2022 - 15:30Main image:<p>Yeni keşfedilen bölge, cüce gezegenin iç katmanlarının düşünüldüğünden çok daha sıcak olabileceğini gösteriyor (NASA)</p>
BİLİMrelated nodes: Plüton'un atmosferi kaybolmaya başladıLabel: ÇEVİRİType: newsSEO Title: NASA, Plüton'da dev buz volkanları keşfetti: "Güneş Sistemi'ndeki hiçbir şeye benzemiyor"copyright Independentturkish: