Geçenlerde bir sunum hazırlıyordum ve çok özel bir görsele ihtiyacım oldu. Bir yunus görseline. Ama okyanusta değil uzayda, Satürn gezegeni yakınlarında. Dolayısıyla astronot giysili bir yunus olması gerekiyor. Tabi arama motoruna “Satürn'de astronot giysili bir yunus” yazıp aradığınızda hiçbir şey bulamıyorsunuz. İngilizce arama yapsanız bile pek bir şey çıkmıyor. O zaman ne yapabiliriz? Bilgisayardan bizim için böyle bir resim yapmasını rica edebiliriz. --- Görüntülü ve sesli hikaye anlatma derslerim: https://superpeer.com/barisozcan --- Geçen yıl sizlere anlattığım bir yapay zeka vardı hatırlıyor musunuz? “Ne dersen çizen bir yapay zeka çıktı!” demiştim. “Salyangoz burger” gibi en absürt istekleri bile yerine getirebiliyordu. İşte geçen hafta onun yeni versiyonu duyuruldu: DALL-E 2. Bu kez çok daha yüksek çözünürlüklü ve kaliteli sonuçları çok daha kısa sürede çizebiliyor. “Satürn'de astronot giysili bir yunus” dediğinizde tam olarak böyle bir görsel hazırlıyor. Yapay zekanın adı sürrealist ressam Dali ve bir animasyon kahramanı olan Wall-e’den türetilmiş. Dolayısıyla bundan ilham alarak bana “yüzünün yarısı robot, diğer yarısı da Salvador Dalí olan bir portre çizebilir misin?” diye sorarsanız hiç itiraz etmiyor. Bir değil, onlarca farklı versiyonunu çok kısa bir sürede hazırlıyor. Yapabildikleri sadece resim benzeri illüstrasyonlar değil; son derece gerçekçi fotoğraflar da üretebiliyor. “Times meydanında kaykaya binen oyuncak ayı” görsellerine bir bakın. Bunların fotoğraf gibi gözükmesi sizi aldatmasın. Hiçbiri bir fotoğrafçı tarafından çekilmedi, bir bilgisayar algoritması tarafından hayal edildi. DALL·E 2, sizin söylediğiniz bir şeyden orijinal, gerçekçi görüntüler ve hatta sanat eserleri oluşturabiliyor. Kavramları, nitelikleri ve stilleri birleştirebiliyor. Oyuncak ayı örneğimizden devam edelim. Çok çılgın bir şey çizmesini isteyelim: Oyuncak ayıları bize “çılgın bilim insanları gibi köpüklü kimyasalları karıştırırken” göstersin ama “1990'ların Cumartesi sabahı çizgi filmleri”ndekine benzer bir stille yapsın bu çizimi. Dediğim gibi bir değil, onlarca alternatif sonuç üretiyor. Peki aynı spesifik konuyu “dijital sanat” stiliyle hazırlasın. Stili bir kez daha değiştirelim: “buharlı makinelerin hâlâ yaygın olarak kullanıldığı, 19. yüzyılda veya sıklıkla Viktorya Dönemi İngiltere'sinde geçen H. G. Wells ve Jules Verne'in çalışmalarında da olduğu gibi kurgusal teknolojiler ya da bilgisayarın erken dönemde icadı gibi gerçek teknolojik yenilikler de içeren bir retrofütüristik bilimkurgu alt-türü”nde çizebilir misin acaba bu “çılgın bilim insanları gibi köpüklü kimyasalları karıştıran” oyuncak ayıları? Yani şu görselleri tarif ederken ne demek istediğimi ben bile tam olarak anlayamamış olabilirim ama DALL-E 2 leb derken leblebi başta olmak üzere ortaya karışık bir kuruyemiş seçkisi hazırlayıveriyor. Bu yeni sürümde beni en çok heyecanlandıran kısım resimlere düzenleme yapmaya başlaması oldu. Herhangi bir görsele istediğiniz bir şeyi ekleyebiliyor ve bunu yaparken gölgeleri, yansımaları ve dokuları da hesaba katıyor. Diyelim ki bir iç mimarsınız ve hazırladığınız bir görsele yeni bir nesne eklemek istiyorsunuz. Mesela bu tasarıma bir flamingo ekleyelim. Normalde böyle bir şey yapmak için stok fotoğraf kütüphanelerinden birine gidip arama yaparız. Flamingo kelimesini arayınca 1521 farklı sonuç çıkardı. Belli kriterlere göre arama sonuçlarımı daraltabilirim. Mesela renklerden pembeyi seçince sonuçlar 523’e indi. Oryantasyonu dikey ve izole olsun deyince de bu kriterlere uygun 47 tane flamingo görseli bulmuş oldum. İç tasarımımda bir havuz olduğu için şu şişme flamingo aksesuarı oraya yakışır. Bunu alıp o görsele Photoshop’ta yerleştiriyorum. Klasik bir tasarım iş akışındaki adımlar genel olarak böyledir. Aynı şeyi yapay zekaya tarif ederek yapabiliyoruz. Resmin şurasına flamingo yerleştir demem yeterli. Farklı yönlerde ve açılarda alternatifleri oluşturmasının yanı sıra sudaki yansıma detayını da oraya yerleştiriyor. Resimdeki ışık kaynağının nerede olduğunu tespit ediyor ve ona göre gölgelendiriyor. Herşeyden önemlisi resmin şurasına demek dışında hiçbir şeyi söylemedim. Orada bir havuz olduğunu fark ettiği için böyle bir seçim yaptı. Eğer resmin şurasına deseydim, bakın o kısımdaki malzemede oluşacak ışık gölge oyunları ve yansıma daha farklı olacağı için ona göre değiştiriyor. Eğer içeride değil de dışarıda bir yerlere flamingo koy deseydim bu kez aksesuar yerine gerçek flamingo koymayı tercih ediyor. Yani mekan ve nesneler arasındaki ilişkiyi anlayıp bağlama göre farklı tercihlerde bulunuyor.